Do you like to read weekly my Econocolama

Sunday, November 21, 2010

2011.11.21- -රාවය- ආසියාවේ ආශ්චර්යය වෙනුවෙන් ඇතිකළ යුතු අනිවාර්යය පරකි තිසංස්කරණ

2011 වසරේ අයවැය සමග රටට මහජනතාවට විශාල වශයෙන් වරපරරතිසාද ලබා දෙන්නට විපක්ෂය මහත් උනන්දුවක් දක්වන බව පෙනේ. එනමුත් ආණ්ඩුවේ උනන්දුවක් දැක්වූයේ රාජ්යම නායකයාගේ දෙවන ධුර කාලය ඇරඹීම උදෙසා පරීි ති උත්සව පවත්වන්නටය.



කොළඹ නගරය වෙනස් විය. මාගම්පුර වරාය, නොරොච්චෝල හා ඉහල කොත්මලේ විදුලි බලාගාර ලහි ලහියේ ඉදිකිිරීම් අවසන් වෙමින් තිබේ. ගුවන් තොටුපොල, ගුවන් මාර්ග හා අධිවේගී මාර්ග රටට එකතුවෙයි. මේවා දීර්ඝ කාලීනව ගෙවන්නට එකඟවූ ණය අරමුදල් වලින් කිරය ුයාත්මක වන සංවර්ධනයයි. මූල්‍ය අංශයෙහි කැපී පෙනෙන වෙනසක් කර තිබේ. පොලී අනුපාත පහල දමා ඇත. රුපියලේ අගය ශක්තිමත්කරන තීන්දු ගෙන තිබේ. රජය දේශීය ණය ගැනීම් සීමා කර ඇති අතර භාණ්ඩාගාර බිල්පත් හා භාණ්ඩාගාර පොලී අනුපාත පාලනයක් කර ඇත. යුද්ධය අවසන් කිරීමේ හා මැතිවරණ අවසන් කිරීමේ මෙහෙයුම් සමග රට ගොඩනැගීමේ ආර්ථික මෙහෙයුම ආරම්භ කරන බව දක්වන සංකේතය විය යුත්තේ මෙවර අයවැයයි.



ආදායම වැඩි කරගන්නා අතර වියදම සීමා කර ගත යුතුව ඇත. වැඩිපුර රැකියා බිහිකරන රටට ආදායම් උත්පාදනය කරන නව ව්යිවසාය ඇරඹීමට අවස්ථාව දිය යුතුය. අපනයන වර්ධනය කර ගත යුතුවෙයි. ආනයන සීමා කර ගන්නටත්, නිෂ්පාදනය වැඩි කර පලදායීතාව හා කාර්යක්ෂමතාවය කෙරෙහි වැඩි උනන්දුවක් දක්වන්නටත් මග පාදා ගත යුතුය. මේ සියල්ල කළ හැකිවේද? මහජනතාවගේ අපේක්ෂා සේ ම රටේ අනාගතය කෙරෙහි සලකා තීරණාත්මක තීන්දු ගන්නටත් සිදුවන අභියෝගයක් ලෙස මෙවර අය වැය සැලකිය හැකිය.



2009 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී ජාත්යීන්තර මූල්යර අරමුදල රට මුහුණ පෑ ගෙවුම්ශෙෂ ගැටලූවට පිළියමක් ලෙස තාවකාලික විදේශ විනිමය සංචිතයක් අනුමත කළේය. මාස විස්සක් ස`දහා වූ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 206.7 ක් වන මෙම සංචිතය බැරවූයේ මහා භාණ්ඩාගාරයටයි. එයට ගෙවිය යුතු වාර්ෂික පොලිය සියයට 1.5 කි. මෙම විදේශ විනිමය සංචිතයේ වාසිය අහෝසි වන්නට රටට ඉතිරිව ඇත්තේ තවත් මාස හයක් පමණකි. මේ කාලය ඇතුලත රටේ විදේශ විනිමය පර6. මාණය අඩුම තරමින් මාස තුනක මිළදී ගැනීම් සඳහා පරවි මාණවත් මට්ටමට නංවා ගත යුතුය. දැනට රටට විනිමය ලැබෙන පරළද ධානම මාවත සකස් වී ඇත්තේ විදේශීය රැකියා කරන පිරිස එවන මුදලයි. එය මේ වසරේදී වාර්තාගත අන්දමට ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 3.8 ක් වනු ඇතැයි මහ බැංකුව පරරේ කාශ කර තිබේ. තම මානව සම්පත එතෙර යවා ඒක පුද්ගල වැඩිම ආදායමක් උපයන ආසියාවේ රට ශරිත ලංකාවයි. එය සතුටු විය හැකි දත්තයක් නොවේ. මේ වැඩ කරන ජනතාව ශරිී ලංකාවේ නිෂ්පාදනයට දායක වූවා නම් උපදවන ධනය මෙයට වඩා විශාල එකකි. දෙවනුව විදේශ විනිමය උපයන ඇඟලූම් කර්මාන්තය ජී.එස්.පී සහනය අහිමිවීම හා තරගකාරීත්වය මත මේ වසරේ දී අඩු ආදායමක් උපයා දෙනු ඇති බව ඇඟලූම් කර්මාන්තකරුවන් දැනටම රජයට පෙන්වා දී තිබේ. 2009 අවුරුද්දේ ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 3.1 ක් ඇඟලූම් අපනයනයෙන් උපයා ඇතත් මේ වසරේ පළමු මාස හය ඇතුලත උපයා ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 674 ක් පමණකි. සාමාන්යතයෙන් මෙය ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 900 ක් පමණ විශාල අඩුවීමකි. තේ ඇතුලූ ශරීල ලංකාවේ කෘෂි භෝග අපනයනයට තියුණු තරඟකාරීත්වයක් ලෝක වෙළඳ පොළේ දැන් නිර්මාණය වී තිබේ. එයට බලපා ඇති හේතුව රුපියලේ අගය ශක්තිමත් කිරීමයි. ජාත්යින්තර මූල්යම අරමුදලේ තාවකාලික ණය සහනය මත ලැබුණ සංචිත පාවිච්චි කර මෙරට ඩොලර් ඉල්ලූම උවමනාවෙන්ම සීමා කර ඇති නිසා ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියල ශක්තිමත්ව ඇති අතර එයින් මෙරට අපනයන ද්රයව්යන මිළ ගණන් ජාත්ය්න්තරව ඉහල ගොස් තිබේ. එය පෙනී යන්නේ මේ වසරේ ගතවූ මාස අට ඇතුලත අපනයන ආදායම වැඩිවීම සියයට දහයක් පමණකි වීමෙන්ය. විනිමය අනුපාතිකයේ බලපෑම නිසා ඩොලරයට ගෙවන මිළ අඩුවීමෙන් මෙරටට ආනයනය කිරීමේදී වාසි අත්පත් වී ඇති අතර බදු සහන හෙයින් වාහන ආනයනය ද වැඩි වී තිබේ. එහි පර්ප තිඵලයක් වශයෙන් මේ වසරේ ගතවූ මාස අට ඇතුලත ආනයන වියදම් සියයට 36.9 කින් වැඩි වී ඇත. මේ නිසා වෙළ`ද පරතරය සියයට 103 කින් ඉහළ ගොස් තිබේ.



ජාත්ය්න්තර මූල්යත අරමුදලේ විදේශ විනිම සහනය ලැබෙන විට ශරීන ලංකාව සපුරාගත හැකි ඉලක්ක ගැන ද සඳහන් කර තිබේ. දෙපාර්ශවය අතර එකඟවී ඇති රාමුව අනුව වසර 2011 වන විට අයවැය හිඟය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට පහ දක්වා අඩු කරන්නට හැකිවෙතැයි දක්වා ඇත. 2009 අවුරුද්දේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 9.9 ක් වූ මේ ගෙවී යන වසරේ යෝජනාව අනුව සියයට 8 ක් විය හැකි මෙම අයවැය හිඟය ලබන වසරේ සියයට පහ දක්වා අඩු කළ හැක්කේ වියදම් අඩුකිරීමෙන් හෝ ආයෝජන වැඩි කර නිෂ්පාදන ඉතා වේගවත් වර්ධනයක් ලගා කරගතහොත් පමණකි.

එය පරාජ යෝගිකව කළ හැකි දෙයක්ද? නිදහස ලැබූ දා සිට පැවති සියයට පහක පමණ ආර්ථීක වර්ධනයේ සාමාන්යව හා යුද ගැටුම් අවසන් වීමෙන් පසු දැන් පවත්වාගෙන යන සියයට අටක පමණ සංවර්ධන වේගය මේ වෙනුවෙන් කෙසේවත් නොසෑහෙයි. අඩුම තරමින් සියයට දහය ඉක්මවන ආර්ථීක වර්ධනයක් රහිතව අයවැය හිඟය අඩු කර ගැනීම අපහසුය. සියයට දහයක ආර්ථික වර්ධනයක් උදෙසා විශාල පරයි තිසංස්කරණ රටට අවශ්ය්ය. අලාභ ලබන රාජ්යර ආයතන, අඩු පලදායීතාවයක් සහිත විශාල රාජ්යට සේවය, යුද්ධයක් නැති අවස්ථාවක නඩත්තු කරන විශාල හමුදා සේනාංක හා යුධ වියදම් පමණක් නොව මහජනතාවට දෙන සහනාධාර ද එවැනි ආර්ථික වර්ධනයක් උදෙසා පරණක තිසංස්කරණයකට ලක් කළ යුතු මූලික අංශ අතර කැපී පෙනේ.



රජය දරණ විශාල වියදමට හේතු වී ඇති අංශ සොයා ඒවා නිවැරදිකර එයින් ඉතිරිවන මුදලින් අයවැය හිඟය අඩු කර ගත යුතුවෙයි. රජයේ බදු අයකරගැනීම් අඩු කර දේශීය ව්යලවසායකයන්ට ව්යාඟපාර ඇරඹීමට ඇති පහසුකම් නැංවිය හැකිය. විදේශීය ආයෝජකයන් කැඳවිය හැකිය. දැනට රටේ ඇති ආයෝජන පරයේ තිශතය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 26 ක සිට සියයට 40 දක්වා වැඩි කර ගත හැක්කේ අලූත් ආකල්ප ඇතිව වෙනස් පරයද තිපත්ති ඇතිව කරි් යා කළහොත් පමණකි. ව්යනවසායකයන් රට පුරා බිහිවන විට අලූත් රැකියා අවස්ථා ඇතිවෙයි. රජයට බදු ලැබෙන නව පැති විවරවෙයි. අලූත් ව්යා පාර වල රැකියා කරන්නට මැදපෙරදිග ඇතුලූ රටවල මෙහෙවර කරන ශරීි ලාංකිකයන්ට ආපසු පැමිණෙන්නට හැකිවෙයි. යුද ගිනි නිවෙන විට පිබිදෙන ආර්ථීකයකින් ඇතිවන අවස්ථා එවැනිය.



මේ ගැන නොසිතා මහජනතාවගේ සිත නොතලා, විපක්ෂයේ බලවේග ඉදිරිපත් කරන හඬ අනුව යමින් 2011 අයවැය ඉදිරිපත් කළ හැකිය. පුද්ගලික අංශය හෝ විදේශ ආයෝජන නොතකා රජය පමණක් ව්යැවසායකයා ලෙස ආණ්ඩුව ගෙන යා හැකිය. එසේ කළත් රට පිරිහී ආර්ථීකය කඩා වැටෙන්නේ නැත. ආසියාවේ ආශ්චර්යය වන්නේ ද නැත.

මිණිසර -

Friday, November 12, 2010

රාවය 2010.11.14 -රුපියලේ අගය ශක්තිමත් වීම මත පැන නැගෙන විවාදය

ඇමරිකානු ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියලේ අගය ශක්තිමත් වෙමින් පවතින අතර එහි පල විපාක සම්බන්ධයෙන් අභ්යින්තර විවාදයක් පැන නැගී තිබේ. අපනයනය වෙළඳාමෙන් ව්යා‍පාර මෙහෙයවන ආයෝජකයන්ගේ ඒකමතික අදහස වී ඇත්තේ එහි දැන් පවතින ස්ථාවර අගය රටේ ආර්ථිකයට හානිකර බවය. රුපියලේ අගය අවපරවරනමාණය කළ යුතු අතර එයින් මෙරට අපනයන භාණ්ඩ වලට වැඩි ඉල්ලූමක් ලැබෙනු ඇතැයි ඔවුන්ගේ අදහසයි. ආනයන කෙරෙහි වැඩි බරක් තබා කරිේ යා කරන ව්යාඑපාරිකයන් දැන් පවතින විනිමය අනුපාතිකය කෙරෙහි තෘප්තිමත්ය. රුපියලේ අගය ශක්තිමත්වීම සමග භාණ්ඩ ආනයනයේ දී ගෙවන්නට සිදුවන වියදම අඩු වී තිබේ. විදේශ වෙළඳාමෙන් වාසි දායක තත්ත්වයක් පමණක් නොව මෙරට විදේශ ණය සම්බන්ධයෙන් ද යම් වාසියක් ලබන හෙයින් පවතින රුපියලේ අගය ස්ථාවරව තබා ගත යුතු බව ඔවුන් ගේ තර්කයයි.


මේ වසරේ ජනවාරි මාසයේ දී ඇමරිකානු ඩොලරයක් මිළදී ගැනීමට රුපියල් 114.38 ගෙවන්නට සිදුවීය. දැන් ඇමරිකානු ඩොලරයක වටිනාකම රුපියල් 111.60 කි. විදේශ වෙළඳාමේ දී මෙහි වෙනස දැනෙන්නේ සියුම් අන්දමටය. රුපියල් 150.00 වටිනා තේ කිලෝවකට විදේශික ගැනුම්කරුවෙකු අවුරුද්ද මුල ගෙවූයේ ඩොලර් 1.31 කි. එම තේ කිලෝවට ඔවුන් දැන් ඩොලර් 1.34 ක් ගෙවිය යුතුය. ශීරා. ලංකාව මිළදී ගත් ඇමරිකානු ඩොලර් 75 ක් වටිනා බොරතෙල් බැරලයකට වසර ආරම්භයේ ගෙවන ලද්දේ රුපියල් වලින් නම් 8578.50 කි. නමුත් දැන් රුපියලේ අගය ශක්තිමත්වීම මත වැය වන්නේ රු. 8370.00 ක් පමණකි. මේ අනුව විදේශ වෙළඳාමේ දී රටට මිළදී ගැනීම් මත වාසි සිදුවන අතර මෙරටින් භාණ්ඩ මිළදී ගැනීමේ දී වැඩි වැයක් දරන්නට ගැනුම් කරුවන්ට සිදුවෙයි. විදේශ වෙළඳාම සිදුවන්නේ ඉතාමත් තරගකාරීවය. ශරීව ලංකාවේ නිෂ්පාදන වලට වඩා මිළ ගණන් අඩු හා ඉක්මනින් සේවාව ලබා ගත හැකි ඕනෑම රටකින් භාණ්ඩ මිළදී ගන්නට ගැනුම්කරුවෝ සූදානම්ය. මේ නිසා අපනයනයේ දී මෙරට රුපියලේ අගය ශක්තිමත්වීම අවාසියකි. ආනයනයේ දී යම් වාසියක් තිබෙන බව ඇත්තකි. එනමුත් මහජනතාවට පරාල යෝගිකව එය දැනෙන්නේ නැත. ආනයනය කරන තෙල් මිළ අඩු වීමෙන් ඉන්ධන මිළ ගණන් පහත වැටීමක්, සීනි, පරිප්පු හෝ වෙනත් අත්ය වශ්යි භාණ්ඩයක මිළ අඩුවීමක් අද වෙළඳ පොළ නිරීක්ෂණයෙන් දැක ගත නොහැකිය. අඩු උද්ධමන අනුපාතිකයක්, වානිජ බැංකු පොලී අඩුවීමක් හා රුපියලේ අගය ශක්තිමත් වීමක් පෙන්වන නමුත් භාණ්ඩ මිළ දිනපතා ඉහල යයි. රක්ෂණ අධි භාරය ද නැත. ආරක්ෂක හේතුමත අතරමගදී නතර කර පර්ෂ මාද කිරීම් නිසා වකර්ආරව බඩු මිළ වැඩි වන්නට ද හේතුවක් නැත. එවැනි අවස්ථාවක මහජනතාවට නැගෙන සාධාරණ පරණ් ශ්නය, රුපියලේ අගය ශක්තිමත්වීම මත ලැබෙන වාසිය කුමක්ද යන්න පමණකි.


1950 වසරේ දී ඇමරිකානු ඩොලරයක් වෙනුවෙන් ශරීක ලංකාවට ගෙවන්ට සිදුවූයේ රුපියල් 4.76 ක් පමණකි. 1960 වන විටත් එහි වෙනසක් නොවූ අතර එයට හේතුව වූයේ විදේශ විනිමය සම්බන්ධයෙන් දැඩි පාලනයක් පැවතීමයි. 1977 වසර එනම් මෙරටට විවෘත ආර්ථීක කරරත මය හඳුන්වා දුන් අවධිය වන විට ඇමරිකානු ඩොලරයක් රු. 8.87 ක සීමාවේ පැවතිණ. ආනයන අපනයන සීමා ලිහිල් වීම හා මහවැලි සංවර්ධන යෝජනා කරමක මය ඇතුලූ සංවර්ධන ව්යාලපෘති වෙනුවෙන් උපයා ගත යුතු විදේශ විනිමය වෙනුවෙන් විටින් විට වෙනස් කරන ලද විනිමය අනුපාත, රුපියලේ අගය අවපරූිටමාණය වීමට බෙහෙවින් බලපෑවේය. 2000 වසර වන විට ඇමරිකානු ඩොලරය රු. 75.78 ක් වූ බව ශරීේ ලංකා මහ බැංකුවේ වාර්තා දක්වයි. 2005 වසරේ දී එය රු.100.49 ක් බවට පත්වූ අතර 2006 වසරේ දෙවන කාර්තුවේ දී අනපේක්ෂිත අයුරින් ඩොලරයේ වටිනාකම රු. 116.39 දක්වා ඉහල ගියේය. මෙම රුපියලේ අගය අවපර ත්මාණයවීම අනුව මෙරට ආනයනික ද්රේව්යම මිල ගණන් ඉහල ගිය අතර ආර්ථිකය දුෂ්කරතා ගණනාවකට මුහුණ දුන්නේය. නැවත ශක්තිමත් වූ රුපියලේ අගය 2008 වසරේ දී රු. 114.55 බවටත් පසුව 2009 මැයි වන විට රු. 116.92 ක හා දෙසැම්බර් වන විට යළි රු. 114.34 ක් වශයෙන් උච්ඡවචනය වීමත් කැපී පෙනෙයි. එවැනි ඉහල අගයක සිට ගෙවී ගිය දින කිහිපය තුළ ඇමරිකානු ඩොලරයක ගැනුම් මිළ රුපියල් 111.60 දක්වා අඩුවන අන්දමට රුපියලේ අගය ශක්තිමත්වීම විශේෂ අවධානයට ලක්විය යුත්තකි.


දියුණු වන රටක් වශයෙන් අපනයන ආදායම නංවා ගැනීම වැදගත් බව රටට ආධාර සපයන ආයතන නිතර කළ අවවාදයකි. ඒ දැනුමිදීම් අනුව කළ රුපියලේ අගය අවපර පනමාණය කිරීම වේගයෙන් වර්ධනය වූ රටේ ණය සේවා ගෙවීම් සමග සමපාත වූයේ නැත. පරදග තිඵලය වූයේ කොතරම් දුරට රුපියලේ අගය අවපර ිතමාණය වුවත් ඒ හා සමානව අපනයන වැඩි වුවත් ණය බර සහ දේශීයව භාණ්ඩ හා සේවා මිළ වැඩිවීම පමණකි. මෑත කාලය තුළ චීනය ජාත්යිව්තර පරදග ජාව අපේක්ෂා නොකළ මට්ටමකින් ඔවුන්ගේ මුදල් අගය අවපරදේශමාණය කරන ලදී. එහි බලපෑමක් වශයෙන් චීන නිෂ්පාදන ලෝක වෙළඳ පොළේ මිළ අඩු වූ අතර විශාල ඉල්ලූමක් හිමිවිය. අද චීනය ආර්ථීක අතින් ඉදිරියට යන්නට එම තීන්දුව බලපෑවේය.


මේ වසරේ ගතවූ මුල් මාස අට ඇතුලත වෙළඳ පරතරය සියයට 103.7 කින් වැඩි වී තිබේ. අපනයන ආදායම සියයට 10.8 ක අඩු වර්ධනයක් පෙන්වන අතර ආනයන වියදම් සියයට 36.9 කින් වැඩි වී ඇත. ශරීක ලංකාවේ ආර්ථික වර්ධනය උදෙසා විදේශ විනිමය වැදගත්ය. විදේශ රුකියාවන්හි නිරත ශරීධ ලාංකිකයන් වසරකට එවන පිරිස මෙරටට එවන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන හතරක පමණ මුදල නොවේ නම් රටට විනිමය සම්බන්ධව බරපතල පරරක ශ්නයකට මුහුණ දෙන්නට සිදුවනු ඇත. දැනට ගෙවුම්ශෙෂ පරතරය පියවාගෙන ඇත්තේ ජාත්යනන්තර මූල්යම අරමුදලේ ලැබුණ සහාය මතය. මේ වන විට ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන හතක පමණ වත්කම් රටට ඇතත් එහි ඇති උපයාගත් ශුුද්ධ ආදායම සීමිත එකකි. අපනයන නංවාගෙන එහි පිබිදීමක් මගින් රටේ විනිමය සංචිතය ඉහල මට්ටමකට ගෙන යා හැකි නම් වැදගත්ය. ඒ වෙනුවෙන් විය යුත්තේ සියයට 30කින් අපනයන නැංවෙන විට සියයට 10 ක පමණ ආනායන වියදම් විඩිවීමක් බව පෙන්වා දිය යුතුය. එවිට රටේ සමස්ථ ආර්ථීකයම දියුණුවක් කරා ගමන් කරයි.


එනමුත් දැන් පවතින විනිමය අනුපාතිකය එයට ඉඩ දෙන්නේ නැත. අඩුම තරමින් මෙරට පැමිණෙන සංචාරකයෙකු පවා රුපියලේ අගය ශක්තිමත් වීම ඉදිරියේ අවාසියට පත්වෙන බව සිතන්නට පටන් ගනී. මෙම තත්ත්වය වලකා විනිමය අනුපාතිකය පාලනය යුක්ති සහගත මට්ටමක් දක්වාගෙන ඒම වැදගත්ය. රටේ ආර්ථීකය පුබුදුවන සමබර විනිමය අනුපාතිකයක් කරා ගමන් කිරීම පරලන තිපත්ති සම්පාදකයන්ගේ වගකීමකි.






මිණිසර -




Monday, November 8, 2010

2010.11.07- රාවය - පෙරහැරට කළින් කසකාරයන්ගේ සම්පරා1. ප්තිය

අය වැය රටට දර්ශනයක් ගෙන එයි. එය පෙරහැරකි. එම පෙරහැර මහත් ආඩ්ය යෙන් පෙරට වඩම්මවන ලද යුගයක් තිබිණ. අතිශය රහසිගතව සකස් කරන අයවැය යෝජනා රටේ ගමන්මග ගැන දීර්ඝ හරබර දේශනයකින් පසු රට හමුවේ තැබීමේ සම්පරදායයක් පැවතුණි. එනමුත් දැන් රටේ අය වැය ලේඛනය ගැන රටේ සාමානය ජනතාව උනන්දුවක් දක්වන්නේ නැති තරම්ය. එයට වඩා වැඩියෙන් අවධානයෙන් සිටින්නේ ජාතයන්තර මූල්ය අරමුදල ඇතුථ රටට ආධාර දෙන කණ්ඩායමයි. ඔවුන්ගේ උනන්දුව මහජනතාවගේ ආර්ථික සමෘද්ධිය ගැන නොවේ. තමන්ගෙන් ගත් ණය ආපසු ගෙවන්නට හැකි අන්දමට ආර්ථිකය කළමනාකරණය කර ගනිමින් සිටී ද යන්න ගැන ඔවුහු නිතර සොයා බලති.


නිදහස ලැබීමෙන් පසු ශරී ලංකාවට ඉතාමත් වැදගත් අය වැය ලේඛනයක් මේ මාසය තුළ රට හමුවේ තැබෙයි. විවෘත ආර්ථික කරමය මෙරටට හඳුන්වා දුන්නේ මෙයින් අවුරුදු තිහකට පමණ කලින්ය. ත ස්තවාදය, එවැනිම කාලපරිච්ඡ්දයක් සම්පූර්ණයෙන්ම රටේ ආර්ථිකය හා සමාජය ගොදුරු කරගෙන සිටියේය. මැතිවරණ, යුධ වකවානුව අවසන්වූ රටක අනාගත යුගය ගොඩනගන දැක්ම ඇති අයවැය ලේඛනයක් කෙරෙහි ගැඹුරු බලාපොරොත්තු අපට ඇත.


එනමුත් මහජනතාවගේ අපේක්ෂා වෙනස්ය. ඔවුහු සහන අපේක්ෂා කරති. ගෙවුණු වකවානුවේ දුකින් හා අපහසුවෙන් ජීවිතය ගත කළේ සාමාන්යට ජනතාවයි. ආරක්ෂක වියදම් ඉහල යන විට, උණ්ඩ මිළ දී ගැනීමට මුදල් හිඟ වන විට ආණ්ඩුව බදු අය කළේ මහජනතාවගෙන්ය. යුද්ධය වෙනුවෙන් දරුවන් රණ බිමට යවන ලද්දේ පමණක් නොව ඔවුන් වෙනුවෙන් සියලූ බර පැන දරන ලද්දේත් පොදු ජනතාවයි. රටේ නායකයන් ආරක්ෂා වෙමින් වෙඩි නොවදින වාහන වලින් ගමන් කරන විට පොදු පරඩි වාහන පද්ධතියේ මරුට අත වනමින් අනාරක්ෂිතව ගමන් කළේ ද ඔවුහු ම ය. යුද්ධය අවස්න් වී අවුරුද්දකට වඩා ගත වී ඇති අවස්ථාවක වැඩ කරන ජනතාවත්, සාමාන්යන ජනතාවත් ආණ්ඩුව තමන්ට සහන දෙනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු පුරවාගෙන සිටී.
අය වැයට මාස කිහිපයකට කලින් රථ වාහන ආනයන බදු අඩු කළේය. අල, රටලූනු බදු වැඩි කළේය. මත් පැන් හා දුම්කොළ බදු ඉහළ නැංවීය. අපනයනය කරන තේ කිලෝවකින් අමතර ගාස්තුවක් අය කළේය. ආණ්ඩුවේ ආදායම වැඩි කරගන්නට මේ මගින් ඉඩ සැලසින. අඩු වෙමින් තිබුණ උද්ධමන අනුපාතිකය ඔක්තෝම්බර් මාසය අවසන් වන විට තරමක් ඉහල ගියේය. අත්යවශ ආහාර දව්ය මිළ ගණන් වැඩි වී ඇති අතර එය ජීවන වියදම වැඩිවීමට කෙලින්ම බලපා තිබේ. යුද්ධය අවසන් නිසා රක්ෂණ අධිභාරය නැත. අතරමගදී භාණ්ඩ පරයේ වාහනය කරන වාහන නතර කර පරීක්ෂා කිරීම අඩු හෙයින් වෙළ ඳුන්ට වියදම් අඩුය. ව්යපාරිකයන්ට අඩු පොලියට ණය ගන්නට හැකි ලෙස බැංකු පොලි අනුපාත පහලය. අවුරුද්දකට කලින් පැවති විනිමය අනුපාතිකයට වඩා දැන් රුපියලේ අගය ශක්තිමත් වී තිබේ. මේ අනුව නියත වශයෙන්ම මෙරටට ආනයනය කරන භාණ්ඩ මිළ ගණන් අඩු විය යුතු අතර පරින වාහන වියදම් ද සාපේක්ෂව පහළ බව නිසැකය. එනමුත් හාල්, පිටි, සීනි, එළවලූ පළතුරු හා මස් මාලූ යන සියලූම දේ එදාට වඩා අද කීයක් හෝ මිළ වැඩි වී තිබේ. වෙළඳ පොළ ගරහණය ආර්ථිකයේ පාලනය කර ගත නොහැකි පැත්තකි.


මෙයින් පෙනෙන්නේ කුමක් ද? සහන අපේක්ෂා කරන සමාජයකට සහන දෙන්නට බැරි අයවැයක් ඉදිරිපත් වන්නට නියමිත වගය. පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් වූ අය වැය විසර්ජන පණත් කෙටුම්පතට අනුව 2011 වසරේ මෙරට සම්පූර්ණ වියදම රුපියල් බිලියන 1,080 කි. එයින් සියයට විස්සක් එනම් රුපියල් බිලියන 215.2 ක් ආරක්ෂක වියදම් වෙනුවෙන් වැය කරනු ඇත. නොඑසේනම් පසුගිය වසරට වඩා තවත් සියයට හයකින් වැඩි මුදලක් ආරක්ෂක වියදම් වෙනුවෙන් වෙන් කර තිබේ. ආර්ථික සංවර්ධනය වෙනුවෙන් රුපියල් බිලියන 75.2 ක්, සෞඛ්ය අංශයේ වියදම් වශයෙන් රුපියල් බිලියන 62.25 ක්, වරාය හා ගුවන් සේවා වෙනුවෙන් රුපියල් බිලියන 28.65 ක් වශයෙන් පරධාන වියදම් වෙන් කර ඇත. මේ වියදම දරන්නට ආදායම උපයා ගත හැක්කේ කොතැනින්ද? රටේ ආදායම තවමත් වර්ධනය වී නැත. දෙවැනි කාර්තුවේ ආර්ථික සංවර්ධන වේගය සියයට අටකි. රටේ බදු ආදායම වැඩි වන්නට නම් සියයට දහය ඉක්මවන ආර්ථික සංවර්ධන වේගයක් අවශයය. රජයේ ආදායම පරවන මාණවත් නොවන විට තව තවත් සෘජු හා වකර බදු පනවන්නට සිදුවෙයි. දේශීය හා විදේශීය වශයෙන් ණය ගන්නට සිදුවීම වැලැක්විය නොහැකිය. දැනට රටේ ණය බර රුපියල් ටිර්ලියන හතර ඉක්මවා තිබේ. මෙම ණය වාරික හා පොලිය ගෙවන්නට රජයේ ආදායමෙන් විශාල කොටසක් වැය වෙයි. සහන දෙමින් ආර්ථික සංවර්ධනය ඇති කරන්නට නම් ණය ගන්නා පරමාණය සීමා කළ යුතුය. එය කළ හැක්කේ අය වැය හිඟය අඩු කර ගැනීමෙන් පමණකි. 2009 අවුරුද්දේ අය වැය හිඟය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ පරතිශතයක් වශයෙන් සියයට නමය ඉක්මවා ගියේය. මේ ගෙවී යන වසරේ එය සියයට අටක මට්ටමින් පවතිනු ඇතැයි දැක්වේ. ආණ්ඩුවට ණය දෙන ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල වියදම් අඩු කර අය වැය හිඟය සියයට හතට අඩු මට්ටමකින් පවත්වා ගැනීමෙන් පමණක් සංවර්ධන ඉලක්ක ජය ගත හැකි බවට අනතුරු අඟවා තිබේ. මේ වැනි අඩු අගයකට අය වැය හිඟය ගන්නට නම් බදු වැඩි කර රජයේ ආදායම නංවා ගන්නට සිදුවෙයි. අනිවාර්ය පරවර තිඵලය වැටි බද්ද දැනට පවතින පරිව තිශතය සියයට විස්ස දක්වා නැංවීම විය හැකිය. මිලියන දෙකක් පමණ වන රජයේ සේවකයන්ට වැටුප් වැඩි කර මහජනතාවට සහන දෙන්නට නම් විකල්පය වැට් බද්ද හෝ ආනයන බදු වැඩි කිරීම පමණකි. නොඑසේ නම් මහජනතාවට ඇත්ත තේරුම් කර දී තවත් කාලයක් දුක විඳිමින් ආයෝජන වෙනුවෙන් රජයේ මුදල් කැප කර සහන ලබා දීම තවත් කල් දමන වැඩ පිළිවෙලකට යා යුතුය. මහජනතාව එයට සූදානම්ද? එවැනි ඉල්ලීමක් කරන්නට ආත්ම ශක්තියක් ආණ්ඩුවට තිබේද?


පෙරහැර ට කලින් එන කසකාරයන්ගේ ගමන අනුව නම් මේ ඉදිරිපත් වන්නට නියමිත අය වැය පැවති සාම්පර්් දායික ගමන් මගේ වෙනසක් ඇති නොකරයි. පාඩු ලබන රාජ්ය ආයතන වල බර දරාගත නොහැකිව තිබියදී බිලියන ගණනින් අලාභ ලැබූ ශරී ලන්කන් ගුවන් සේවය හා ඉදිරියේදී අසාර්ථක ව්යූවසායයක් වන බවට නිසැක ෂෙල් ගෑස් සමාගමත් ආණ්ඩුවට එකතු වී තිබේ. මේවා ගන්නට රුපියල් බිලියන පහක් ආණ්ඩුවට ණය දුන් ලංකා බැකුව එහි පරතිපල මත කවර ඉරණමකට ගොදුරු වි දැයි කියන්නට කල් වැඩිය.


ඇඟට දැනෙන විප්ලවීය තීන්දු මගින් විනා දැන් රටට අවශ්යහ ආර්ථීක වර්ධනය ලඟා කර ගැනීම උගහටය. යුධ පීඩනයෙන් මිදීමේ සහන මහජනතාවටත්, තමන්ටත් බෙදා ගන්නා ආණ්ඩුවකට ආයෝජනය තුළින් පිබිදීමක් ඇතිකරන්නට වත්කමක් ඉතිරි නොවේ.
මිණිසර -

Tuesday, October 26, 2010

- 2010.10.24 රාවය-එකක් කඩතොලූ නොහොත්





රාජ්ය දේපොල පෞද්ගලීකකරණය නොකිරීම මහින්ද චින්තනය පොරොන්දු පතර්ගලයේ එක් පරමි ධාන වගන්තියකි. රට විකිණීමට එරෙහිව විශාල විරෝධයකට මහජනතාව එකතු කරන්නට මේ පොරොන්දුව සමත්විය. මැතිවරණ වේදිකාවේ දී ඕනෑම දෙයකට රැවටෙන මහජනතාව ආණ්ඩුවේ අකාර්යක්ෂමතාවය හා රජයේ ආයතන නිසි කළමණාකරණය යන දෙක වරද්දා ගත්හ. ඕනෑම මිළක් ගෙවා පාඩු පිට පාඩු ලබන ආයතන තමන්ගේ බුක්තිය යටතේ තිබිය යුතු අතර එහි පාලනයට පත්විය යුතු තමන් දන්නා හඳුනන නිලධාරීන් විය යුතු යැයි සාමාන්ය ජනතාවගේ සිතට අලූත් ආකල්පයක් කාන්දු කළහ.






තරස්තවාදය පරාජය කර නව ජවයකින් මහජනතාව හමුවේ සිටින ආණ්ඩුව අද තමන් යටතේ පවතින රාජ්යන ආයතන රටට බරක් නොවී පවත්වාගෙන යාමේ අවස්ථාවට මුහුණ දී සිටී. පෞද්ගලික අංශය තමන් සතුව පවතින ව්යාමපාරයක් පාඩු පිට පවත්වාගෙන යන්නේ නැත. ව්යාපාරය  හිමිකරු තම ව්යාපාරය අසාර්ථක වන බව පෙනෙන විට එහි කළමණාකරුගෙන් නිදහසට කරුණු අසයි. ඔහුගේ දක්ෂතාවයක් නැති බව පෙනෙන අවස්ථාවේ අලූත් කළමණාකරුවෙකු පත් කර ගනී. එය සාර්ථක වන අතර තව දුරටත් අසාර්ථක වන්නේ නම් අයිතිකරු කරන්නේ ව්යාපාරය වසා දැමීම හෝ විකුණා එහි ණය බරෙන් නිදහස් වීමය. නමුත් රජය ව්යාහපාර කරන බව පෙන්වන්නේ මහජන යහපතටය. රජයේ ආයතන අකාර්යක්ෂමය. අලාභ ලබයි. එහි පාඩු පියවන්නට මහා භාණ්ඩාගාරය මුදල් නිකුත් කරයි. මහා භාණ්ඩාගාරයට මුදල් ලැබෙන්නේ මහජනතාව ගෙවන බදු වලිනි. සීනි පිටි හාල් ඇතුලූ තමන් පරිභෝජනයට ගන්නා හැම දෙයකින්ම නොයෙක් නම් වලින් බදු ආදායම් එකතු කර ගන්නා රජය ඒ මුදල් වලින් කොටසක් අවුරුදු පතා වැය කරන්නේ මේ පාඩු ලබන ආයතන නඩත්තුවටය. මේ ගෙවී යන වසරේ පමණක් රජය තමන්ගේ පාඩු ලබන ආයතන වෙනුවෙන් වෙන් කර ඇති නඩත්තු මුදල රුපියල් බිලියන 42.2 කි. පොහොර සහනාධාරයට රුපියල් බිලියන තිහක් හා සමෘද්ධි සහනාධාරයට රුපියල් බිලියන තිස්පහක් වැය කරන ගොවියන් හා දුගී දුප්පතුන් නගා සිටුවන්නා සේ රජයේ ව්යවසාය නඩත්තුවට එයටත් වඩා වැඩි මුදලක් වැය කරන්නට සිදුව ඇත්තේ ඇයි?






මෙම රාජ්ය ව්යපාර පාලනය කරන්නේ දේශපාලන හිතමිතරා න්දීන්ය. එහි ආදායමක් ඇතත් නැතත් තමන් දන්නා හඳුනන පාක්ෂිකයන්ට රක්ෂා හා සැපයුම් කොන්තරාත් දිය යුතුය. දේශපාලන පක්ෂයේ නොයෙකුත් පචාරණ ව්යපෘති වලට අනුගහය දැක්විය යුතුය. එපමණක් නොවේ මැති ඇමතිවරුන්ට යාන- වාහන හා යැපීම් වෙනුවෙන් බරක් දරන බවද මහජනතාවට රහසක් නොවේ. පෞද්ගලීකකරණය හෝ රාජ්ය පෞද්ගලික හවුල් ව්යපාර ලෙස පවත්වාගෙන යන විට කළමණාකරුවන් මෙම අතුරු අවස්ථා ගැන නොව ආයතනය නියමාකාරයෙන් පවත්වාගෙන යන්නේ කෙසේ ද යන් ගැන පමණක් විමසිලිමත්වෙයි. ශරී ලන්කන් ගුවන් සේවය එමිරේට්ස් කළමණාකරණය යටතේ පවතින කාලයේ ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයට ලන්ඩන් සිට පැමිණෙන්නට ආසන වෙන්කර ගත නොහැකිව ආරවුලක් ඇති කරගත් බව පරසිද්ධ රහසකි. සමාගම එසේ කළේ ගුවන් සේවය ව්යා‍පාරයක් වශයෙන් පවත්වාගෙන ගිය හෙයින් බව අප තේරුම්ගත යුතුය. දැන් රජයට අයත් ශ්රි ලන්කන් සමාගමේ මෙවැනි ආරවුල් නැත. ෂෙල් සමාගම දේශපාලන පක්ෂ වලට හෝ මැතිවරණ වලට වියදම් කළේ නැත. දේශපාලන රෙකමදාරු අනුව පාක්ෂිකයන්ට රැකියා දෙන ආයතනයක් නොවීය. එහෙත් ආපසු පවරාගත් ෂෙල් සමාගමේ අනාගත පැවැත්ම ගැන මහජනතාව ට කල්පනාකළ යුතු පැත්තක් තිබේ.






රාජ්ය ආයතන තිබිය යුත්තේ පවතින ආණ්ඩුවේ තිබහ නැති කිරීමටද? පුද්ගලීකරණය කළ රජයේ ආයතන රජයට බදු ගෙවමින් ලාභාංශ නිසි පරිදි ගෙවමින් හා මෙරට තරුණන්ට රුකියා සපයමින් පවත්වාගෙන ගියේ නැද්ද? ලාභයක් පෙන්වා එහි තමන්ට හිමි කොටස මෙරට හෝ විදේශීය හවුල්කරුවන් හිමි කරගත්තේ බලහත්කාරයෙන් නොව ව්යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමෙන් බව වටහා ගැනීමට අප අසමත්ද? ව්යපාරය තමන්ගේ බව කියමින් එහි අලාභ අතින් ගෙවමින් පයින් යන මහජනතාව කල්පනාකළ යුත්තේ ලාභ ලැබූ ව්යාපාර වුවත් රජයට පවරාගත හැකි ඕනෑම අවස්ථාවක මෙම සමාගම් ශරිලංකාවට භාර දී ආපසු ගන්නට නීති රීති හා රෙගුලාසි විසින් ආවරණයක් ඇති බවය. ෂෙල් සමාගම සමගි පෙරමුණ ආණ්ඩුව යටතේ ගෙදර ගියා සේ ම මහින්ද චින්තනය යටතේ ද ආපසු හැරී යන්නේය. ශරි ලන්කන් සමාගම රටේ සම්පතකි. එය කළමණාකරණය කළේ එමිරේට්ස් සමාගමයි. ඔවුන් එය ව්යාපාරයක් ලෙස කරගෙන ගියේය. ඉඩම හෝ වත්කම් ආපසු දෙන්නට අකමැත්ත පළ කළේ නැත. ආණ්ඩුව ඉල්ලා සිටි අවස්ථාවේ අයිතිය අත්හැර දැමූ එමිරේට්ස් පාලකයෝ එය මෙරටට පවරන්නට එකගවිය.






දැන් අභියෝගය මේ ආයතන හරි හැටි පාලනය කිරීමයි. දේශපාලන පක්ෂයක හෝ පක්ෂ හිතවාදීන්ගේ අරමුණු වලට අනුව රජයේ ව්යපවසාය පාලනය කිරීමෙන් මවුබිම උපයාගත්තේ මොනවාද යන්න ගැන අවබෝධයක් මහජනතාවට තිබිය යුතුය. ටෙලිකොම් ආයතනයට දුරකථනයක් දෙන්නට නොහැකි විය. ගෑස් වෙළදාම පුලූල් වූයේ නැත. රක්ෂණය ඒකාධිකාරයක් මිස අද පවතින සිත්ගන්නා සුථ පෙරැළිය පෙන්නුම් කළේ නැත.






දෙස් විදෙස් සමාගම් පාලනය කළ රජයේ ව්යා පාර ආපසු අත්පත් කර ගන්නට ලංකා බැංකුව රුපියල් බිලියන පහක ණයකරයක් නිකුත් කළේය. සියයට පහලොවකට ආසන්න පොලියකට මහජනතාවගෙන් ණයට ගත් මුදලින් ව්යවසාය ආපසු පවරාගෙන තිබේ. දැන් අභියෝගය ලාභ ද උපයා ගනිමින් යහපත්ව කළමණාකරණය කරන අතරතුර ලංකා බැංකුවේ ණය මුදල පොලිය සහිතව ගෙවන්නේ කෙසේ ද යන්නයි.






රජය ගෙන ඇති පරතිපත්ති තීරණයකට අනුව තෝරාගත් ව්යාපාර කිහිපයක කොටස් කොටස් වෙළඳ පොළ හරහා මහජනතාවට විකුණන්නට සූදානම් වෙයි. ඛනිජ තෙල් සංස්ථාව, විදුලිය බල මණ්ඩලය, ශරීලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව, ලංකා හොස්පිටල්, ස්වාධීන රූපවාහිනිය ඇතුලූ රජයේ ආයතන ගණනාවක කොටස් ඉදිරි කාලයේ දී මහජනතාවට ස්වකීය කොටස් නිකුතුවක් කරනු ඇතැයි තොරතුරු දක්වයි. ලෝකයේ හොදම කොටස් වෙළඳ පොළ වශයෙන් වසරක් ඇතුලත සියයට එකසිට දහයක වර්ධනයක් කොළඹ කොටස් වෙළඳ පොළ දක්වා තිබේ. එහෙත් මේ වර්ධනයට සම්පූර්ණයෙන්ම දායක වී ඇත්තේ දේශීය සුථ ආයෝජකයන් හා අර්ථසාධක අරමුදල වැනි රජයේ අරමුදල් පමණකි. වසරේ මේ දක්වා විදේශීය ආයේජකයන රුපියල් බිලියන විස්සක් වටිනා කොටස් විකුණා මෙරටින් ඉයත් කරගෙන ගොස් තිබේ. මේ අනුව ඉදිරියේදී මෙම රජයේ ව්යාකපාර කොටස් වෙළඳ පොළට පැමිණීමෙන් පසු මෙම ආයෝජකයන් ආකර්ශනය කර ගන්නට හැකිවේද? එසේ නැතිනම් මෙරට මහජනතාව යුහුසුලූව මේ කොටස් මිළදී ගන්නට ඉදිරිපත්වේද? මේගැන තවත් පුලූල් කතාබහකට යොමු වීම අවශ්යය.


මිණිසර -


Wednesday, October 13, 2010

රාවය 2010.10.17 - රජයේ සේවය ගැන අලූත් ආකල්ප වලින් විමසා බලන යුගයක්?


 


රජයේ වැටුප් ලබමින් සේවය කරන පිරිස ජනගහනයේ පරයේ තිශතයක් වශයෙන් ඉහල අගයක් ගන්නා අතර ශරීා ලංකාවේ රාජ්යය සේවය කුඩා හා කාර්යක්ෂම එකක් විය යුතු බවට ජාත්යබන්තර මූල්ය් අරමුදල උපදෙස් දුන්නේ 2002 වසරේ දීය. උපදෙස් දෙන අතර රාජ්යන සේවක පර02 මාණය අඩු කරන කරනට මවේදයක් ද හඳුන්වා දුන්නේය. එහෙත් එය එවකට පැවති ආණ්ඩුවට පාරා වලල්ලක් විය. එම වකවානුවේ රජයේ සේවක පිරිස මිලියනයක් තරම් වූ අතර කරවා මයෙන් ඉහල ගිය මෙරට රජයේ සේවක සංඛ්යාමව දැන් මිලියන දෙකකට සමීප වෙමින් තිබේ. මේ අතරතුර මාධ්යේ වාර්තා කරන අන්දමට තීරණ ගන්නා මාණ්ඩලික ශේණියේ නිලධාරීන්ගේ හිඟයක් තිබේ. රජයේ සේවය කරන පහල ශ්රේදණි වලට අයත් පිරිස වැඩි වන අතරතුර පරනි තිපත්ති තීරණ ගන්නා මාණ්ඩලික නිලධාරීන්ගේ හිඟයක් තිබිම අවාසිදායක එකකි.


එක පැත්තකින් රජයේ මෙවැනි ඉහල තනතුරු දරන්නට දේශපාලන සම්බන්ධතා අවශ්යවය. එවැනි සම්බන්ධතා පැවතියත් රජයේ වැටුප්තල අනුව එවැනි තානාන්තර වලට අඩු වැටුපකට පැමිණෙන්නට සුදුසුකම් ඇති විද්වතුන් කැමති නැත. දේශපාලන බලපෑම් හා නිතර වෙනස්වන අදහස් හෙයින් ගන්නා තීරණ ඉදිරියේ දෝෂ දර්ශනයට ලක්වනවාට වඩා ලෝකයේ වෙනත් රටවල ඇති අවස්ථා දිනාගෙන පැත්තකට වී ජීවත්වන්නට ඉහල තනතුරු වලට සුදුසුකම් ඇති නිලධාරීහු කැමැත්තක් දක්වති. රජය අවස්ථා කිහිපයකදී විදේශගතව සිටින ශරීන ලාංකිකයන්ට මෙරටට පැමිණ තමන්ගේ දැනුම හා අත්දැකිම් රටේ දියුණුවට යොදවන ලෙසට ආරාධනා කළේය. පරේව තිචාරය කැපී පෙනෙන එකක් නොවීය.

ආණ්ඩුවට කාර්යක්ෂම හා අත්දැකීම් ඇති ඉහල ශ්රේයණිවල නිලධාරීන් ගේ හිඟය නිසා රටේ සංවර්ධන ව්යා‍පෘති කිරධාරයාවට නැගීමේ දී අඩු ලූහුඩුකම් වලට මුහුණ දෙන්නට සිදුව ඇත. රජය පරමි තිපත්ති සම්පාදනය කරයි. දේශපාලනඥයන් ස්වකීය දර්ශනය රට හමුවේ තබයි. එසේ නමුත් මෙම පර්ශ තිපත්ති කිරධ මයාවට නැගීමේ වේගය අපේක්ෂිත තරම් නොවේ. රජයේ ආදායමෙන් යැපෙන විශාල රජයේ සේවයක් ඇති නමුත් එය වඩා ඵලදායී හා කාර්යක්ෂම කරන යාන්තරගී ණයට අවශ්යය ඉහල තනතුරු දරන්නන් පරන් මාණවත් නොවීම සංවර්ධන වේගයට සෘජු බලපෑමක් එල්ල කරයි.

තරපෑ ස්තවාදය පරාජය කිරීමෙන් පසු විධායක බලය හා ව්යෑවස්ථාදායකයේ බලය දිනාගෙන ඇති වත්මන් ආණ්ඩුව දෙවැනි ධුරකාලය සමග ඉදිරිපත් කිරීමට සූදානම් වන 2011 වසරේ අයවැය ලේඛනය ආර්ථිකය වේගවත් කිරීම පර11 මුඛ අරමුණු කරගෙන ඇති බව පැවසේ. එය අවශ්යිම තීරණයකි. එහිදී රාජ්යර සේවයේ ගුණාංග ඇති කරන එය පරවය මාණාත්මකව සීමාවන අතර වැඩි අත්දැකීම් හා සුදුසුකම් ඇති පුද්ගලයන්ගෙන් සම්පූර්ණ කරන එකක් බවට පත් කරන යෝජනා ඇතුලත්වීම වැදගත්ය. ජාත්ය්න්තර තලයේ සිදුවන වෙනස්කම්, තර`ගකාරීත්වය හා ගෝළීය ආර්ථිකයේ අලූත් පරනස වණතා සම්බන්ධයෙන් විචාරමින් අලූත් ගමනකට මුල පුරන්නට හැකිවන්නේ එහි තීන්දුව ගතහොත් පමණකි.

ශරීා ලංකාවේ සමාජ සංස්කෘතික බැඳීම් අනුව ආකල්ප මගින් හා ව්යුලහාත්මක අන්දමින් රාජ්යැ සේවයේ සම්පූර්ණ පරින තිසංවිධානයක් කිරීම පහසු එකක් නොවේ. එනමුත් මේ දිනවල කියුබාවේ එය සිදුවෙමින් පවතී. කියුබානු ආර්ථික පරනව තිසංස්කරණ අනුව පළමු වටයේ රජයේ සේවකයන් ලක්ෂ පහක් වන්දිගෙවා සේවයෙන් ඉවත්කරන්නට හා එයට සමාන්තරව ව්යවවසායකත්වයට තැන දෙන්නට සූදානම් වෙයි. ලෝකයේ දියුණුවට පත් හැම රටක්ම ආර්ථික හා සමාජ පරිවර්තනවලට නොබියව මුහුණ දීම නිසා සාර්ථකත්වයට පත් වූ බව අමතක නොකළ යුතුය. චීනය, බරත් සීලය, දකුණු කොරියාව පෙනෙන මෑත කාලයේ එවැනි තීන්දු නිසා ආර්ථික පිබිදීම් ල ඟා කර ගත් රටවල්ය.

1960 ගණන් වල ශරීල ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඇමරිකානු ඩොලර් 152 කි. 1998 වසර වන විට එය ඇමරිකානු ඩොලර් 1,970 දක්වා පැමිණ ඇත. ඒ සඳහා දශක හතරක් ගතව තිබේ. ඉලක්කය 2015 වර්ෂය වන විට ඒක පුද්ගල ආදායම, ඇමරිකානු ඩොලර් 4000 සීමාව ඉක්මවීමයි. මෙම ඉලක්කය කරා යාමට නම් ආර්ථික වර්ධන අනුපාතය වාර්ෂිකව සියයට දහයට වැඩි අගයක ස්ථාවරව පවත්වා ගත යුතුය. දැනට ආර්ථික වර්ධනය සියයට හයට මදක් වැඩි අගයක් පමණී. ඒ උදෙසා මෙරට ආයෝජන අනුපාතය, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 40 ක් පමණ දක්වා ඉහළ නැංවීම අවශ්යි බව ආර්ථික විශ්ලේෂකයෝ පෙන්වා දෙති.



දැන් ගණන් බලා ඇති අන්දමට 2010 වසරේ මෙරට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් පර්ව තිශතයක් වශයෙන් සියයට 83.1 ක් වැය වන්නේ ණය හා ණය සේවා ගෙවීමටය. රජයේ ආදායම අඩුය. වියදම පාලනය කර ගත නොහැකිය. ආණ්ඩුව එහි පරතරය පියවා ගන්නේ තවතවත් ණය ගැනීමෙන් හා ජාත්යකන්තර ආධාර පැතීමෙන්ය. එවැනි අවස්ථාවක වේගවත් සංවර්ධනයක් වෙනුවෙන් ආයෝජනය කිරීමට රජයට හැකියාවක් සීමිතය. වැඩි නඩත්තුවක් සහිත රජයේ සේවයක් පවත්වාගනිමින් හා අලූත් ආයෝජන හා ආර්ථික පරනු භවයන් සොයා යා හැකි දක්ෂ නිලධාරී යාන්තරයට ණයක් එහි නැතිවිට මේ ගමන යා හැක්කේ කෙසේද?



රජය හැකිතාක් දේශීය ණය අඩුකර විදේශීය ණය හා ආධාර කෙරෙහි උනන්දුවිය යුතුය. එපමණක් නොවේ. දැනට රජය ගන්නා ණය, විදේශ ආයෝජන ඉතාමත් ඵලදායී හා කාර්යක්ෂම ආකාරයකින් යෙදවිය යුතුය. අවුරුදු තිහක යුද්ධය අවසන් වන විට බිඳ වැටුණ සමාජය හා පසුබෑමකට ලක්වූ නිෂ්පාදනය නංවන්නට ලෝකයේ නොයෙකුත් පැතිවලින් ආධාර අනුබල ලැබෙන බව නිසැකය. එය දැනටමත් ලැබෙමින් පවතී. මෙරට නිලධාරීන් හා කාර්යක්ෂම ඉහල කළමණාකාරීත්වය මෙම අවස්ථා මහ ඉහලින් පරමණ යෝජනයට ගත යුතුය.



මුදල් අමාත්යංිශයේ දත්ත වලට අනුව 2010 වසරේ ජනවාරි අපරි‍යියෙල් කාලය වන විට ශරීධ ලංකාවට විදේශ ණය හා ආධාර වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1487.67 ක මුදලක් දෙන්නට ජගත් පරලය ජාව එකඟවී ඇත. මෙයට සියයට විසි අටක් නොඑසේනම් වැඩිම පර්ව තිශතය ජපානයෙන් ද චීනය හා රුසියාව සියයට විස්ස බැගින් ද දායක වී තිබේ. එනමුත් මෙම කාලය තුළ ශරීා ලංකාව පරයක යෝජනයට ගෙන ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 442.7 කි පමණකි. රජයේ දත්ත වලට අනුව 2010 අපරි‍ෙනයෙල් අවසානය වන විට මෙරටට අන්තර් ජාතික සංවිධාන හා රටවල් විසින් නිකුත් කරන්නට එකඟවී ඇති මුදල ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 7220 කි. එකඟවූ මුදලින් වැඩිම මුදලක් මාර්ග හා පරලය වාහන, විදුලිය හා බලශක්ති, ජල සම්පාදන හා සනීපාරක්ෂාව සහ කෘෂිකර්ම අංශ නියෝජනය කරයි. මුදල් ඇතත් මෙම එකම ක්ෂේතරශි යකවත් පරයේ යෝජනයට ගැනීම සියයට විසිපහ ඉක්මවා නැත. ව්යා‍පෘති කාලය දිග ඔකක් වීම හෝ වෙනත් තාක්ෂණික කාරණා ගණනාවක් මේ සමග සම්බන්ධ වී ඇතිවා විය හැකිය. මේ එකතු වී ඇති ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන හතක මුදල අතර 2008 වසරේ ණය හා ආධාර වශයෙන් සැපයුන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1,942.1 ක හා 2009 වසරේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 2,221.7 ක මුදලින් කොටසක් ද ඇතුලත්ය.



මෙම දත්ත පෙන්නුම් කරන්නේ අවශ්ය තරමට ආධාර ඇතත් යම් පරන් මාණයකින් භාවිතා නොවන බවයි. එපමණක් නොවේ. අවශ්ය2 තරමටත් වැඩි රජයේ සේවයක් සිටියත් මෙවැනි මුදලක් පරදල යෝජනයට ගෙන රට ගොඩනගන්නට හැකි පරම් තිපත්ති තීන්දු ගන්නා ඉහල කළමණාකරණය රටට හිඟ බවයි. මේ පැති දෙක අතර දෝලනයවන ආර්ථිකයකින් තව දුරටත් පවතින්නට විනා අනාගතය තීරණය කරන ජවය ලඟා කරගත හැකිද? විසා බැලිය යුත්තේ එයයි.


























මිණිසර -

රාවය 2010.10.10 -අවධානය යොමු කළ යුතු ඇඟලූම් ශර්ම වෙළඳ පොළ පරිවර්තනය

මේ දිනවල ඇඟලූම් කර්මාන්තය පරම් ධාන පරම් ශ්න කිහිපයකට මුහුණ පා සිටියි. ජී. එස්. ටී. සහනය අහිමි වීම හා ඇමරිකාව මෙරට කර්මාන්ත නීති රීති සම්බන්ධයෙන් සොයා බලන්නට උනන්දු වී සිටීම එහි දැනටමත් පුලූල්ව සාකච්ඡා කර ඇති පැතිය. ශරටි ම හිඟය ඇඟලූම් කම්හල් මුහුණ පා ඇති වඩා සාකච්ඡා නොවූ උගරිකර ගැටලූවකි. බස්නාහිර පලාතේ ඇඟලූම් කම්හල් තම නිෂ්පාදන අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යන්නට පරචා මාණවත් තරමට සේවක හිඟය හෙයින් විශාල වශයෙන් පහසුකම් සපයමින් හා පරධය චාරක වැයක් දරමින් ඇඟලූම් සේවකයන් සොයා ගන්නට කම්හල්වලට සිදුව තිබේ.


අඩු වැටුප් උපයමින්, වැඩි කාල සීමාවක් තුළ කෑලි ගණනට නොකඩවා වැඩ කරමින් ඇඟලූම් කම්හල් වල ස්වකීය ජීවිතවල වටිනාම කාලය ගෙවා දැමූ තරුණියන් මේ දිනවල සිටින්නේ ඇඟලූම් කම්හල් සමග හෙට්ටු කරමින්ය. යාන්තම් අත්දැකීම් ඇති සේවිකාවන් පුහුණු ශර්ි මිකයන් වශයෙන් හා වඩා අත්දැකීම් ඇති පිරිස් තව තවත් වැඩි පහසුකම් සොයමින් තැනින් තැනට සේවය මාරු කිරීම නිසා ඇඟලූම් කම්හල් කළමණාකාරීත්වය අපහසුතාවයකට මුහුණ දී සිටී. ඒ ඇසුරෙන් අලූත් ව්යාඇපාරයක් මතුවී ඇති අතර වාහන වලින් ඈත පිටිසර ගම් වලට ගොස් කණ්ඩායම් වශයෙන් රැකියා විරහිත යුවතියන් ඇඟලූම් කම්හල්වලට ගෙනැවිත් දෙන තැරුව්කරුවන් පිරිසක් ද බිහිව තිබේ. මෙම තැරුව්කරුවන් කම්හල් කළමණාකාරීත්වයෙන් පමණක් නොව රැකියා සැපයීම වෙනුවෙන් යුවතියන්ගෙන් ද මුදලක් උපයා ගන්නා නිසා එය නීත්යාානුකූල මානව සම්පත් කළමණාකරණ ක්ෂෙතරදල ය ව්යාාකූල කර ඇත.


ඇඟලූම් කම්හල් දැනට මුහුණ පා ඇති ශරමණ ම හිඟය බස්නාහිර හා දකුණු පලාත්වල තියුණු ස්වභාවයක් ගෙන තිබේ. කම්හල් හිමියන් මෙයට විකල්පයක් වශයෙන් තම ව්යාාපාර අඩු මුදලට ශරරව මය ලබා ගත හැකි රටවල් වල ආයෝජනය කෙරෙහි උනන්දුවන්නට පටන් ගෙන ඇති අතර තවත් කම්හල් කළමණාකරුවන් අලූතින් ශරෝජ ම වෙළඳ පොළට ඇතුලූ වූ උතුරු නැගෙනහිර පලාත්වල තරුණ පිරිස කෙරෙහි අවධානය යොමු කර තිබේ. නමගිය සමාගම් කිහිපයක් පුනරුත්ථාපන කඳවුරු වල පුනරුත්ථාපනය වෙමින් සිටි තරුණියන් ස්වකීය කම්හල්වල රුකියා වෙනුවෙන් බඳවා ගෙන ඇත්තේ ඇත්ත වශයෙන්ම රටටත් යළි එකමුතු වන සමාජයටත් උපකාරයක් කරන බව පෙන්වමිනි.


රටක් සමාජයක් දියුණු වන විට රැකියා වෙළඳ පොළෙහි මෙවැනි වෙනස්කම් ඇති විය හැකිය. ආරම්භක වකවානුවේදී අඩු මුදලට දැඩි නීති රීති යටතේ වහල් සේවාවක නිරත වුවත් ආර්ථිකය පරයු සාරණය වීම සමග ඇතිවන අලූත් අවස්ථා හෙයින් තමන්ට ලැබෙන වැඩි ආදායම සොයා දුර්වල තැනින් පලා යාම මෙහි සාමාන්ය්යි. එසේ නමුත් මෑතක දී පරඩි ධාන පෙලේ සමාගමක් ඉන්දියාවේ ස්වකීය ඇඟලූම් කර්මාන්ත ශාලාව ඇඟලූම් ගම්මානයක් වශයෙන් පිහිටවූවා සේ තව තවත් කම්හල් ලාභ ශර්ත මය, ලිහිල් බදු පර්ම තිපත්ති, ආයෝජනයට ඉඩ දෙන මිතර ාමශීලී නීති රීති ඉදිරියේ රට හැර යන්නට උත්සාහ කළහොත් එය අප රටට මුහුණ දෙන්නට සිදුවන අවාසියකි.


වර්තමාන තාක්ෂණික හා දියුණු යටිතල පහසුකම් නිසා ආයෝජකයන්ට සිය මුදල් යොදවා ව්යාතපාර අරඹන්නට දේශ සීමා බාධාවක් නොවේ. ශරීි ලංකාව වෙනුවට වෙනත් තැනෙක කම්හල් අරඹා ස්වකීය ගැනුම්කරුවන්ගේ ඇඟලූම් ඇනවුම් ඉටු කර දිය හැකිනම් නිපදවන රට කුමක් ද යන්න තව දුරටත් වැදගත් නැත.


ගෙවීයන 2010 වසරේ ගතවූ මාස හතර ඇතුලත ඇඟලූම් අපනයනයේ අවම ආදායමක් උපයා ඇත්තේ ජූලි මාසයේ දීය. ඉකුත් වසරට වඩා සියයට එකොළහකින් ඇඟලූම් අපනයන ආදායම පහත වැටී ඇති අතර එය සීමා වී ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 268 කටය. මෙරට කර්මාන්ත අපනයන ආදායමෙන් ඉහලම දායකත්වය පෙන්වන ඇඟලූම් අපනයන ආදායම අඩුවී එහි ශරාය ම හිඟයක් පවතී නම් දැනට පවතින තත්ත්වය සම්පූර්ණයෙන්ම සමාලෝචනයට ලක්කර එහි අනාගතය ගැන සියුම් ව විමසා බැලීම බලධාරීන්ගේ වගකීමකි.


කාලයෙන් කාලයට ගෝලීය ආර්ථිකයේ හැඩතල වෙනස්වෙයි. මෙයින් දශක දෙකකට කලින් අමුද්රලව්යග ගෙන්වා මෙරට ශරෙය මිකයන් යොදවා ඇනවුම් අනුව විදේශ වෙළ`ද පොළට නිමි ඇඳුම් සපයන්නට ලංකාවට අවස්ථාවක් හිමි විය. එවකට තිබුණ ආර්ථික පසුබිම හා රැුකියා විරහිත කාන්තාවන් ඇඟලූම් අංශයෙන් ආදායම උපයන්නට පටන් ගත්හ. දැන් ඇති දත්ත අනුව මෙරට අධ්යාවපන අංශයෙන් ඉහලින්ම සිටින්නේ කාන්තාවන්ය. නීති විද්යා්ලයේත්, විශ්ව විද්යාමලයේත් වැඩි පරමී තිශතය සිසුවියන් වන අතර මෙරට වෘත්තිකයන් අතරින් වැඩි කොටසක් ද කාන්තාවන්ය. අධ්යාදපන මට්ටම ඉහලට යන විට තවදුරටත් අඩු වැටුපට කෑලි ගණනට වෙහෙසෙන්නට මෙරට කාන්තාවන් සූදානම් නැත. මෙය පර්යේෂකයන් විසින් මෙරට මානව සම්පත් කළමණාකරණ අංශ වලට පෙන්වා දිය යුතු පැත්තකි. එයට විකල්පයක් වශයෙන් ඉහල ආදායමක් සේවිකාවන්ට ගෙවිය හැකි වන පරිදි කම්හල් තාක්ෂණික අතින් නවීකරණය කිරීම, අනවශ්යව වැය සීමාකරන කරන අතර පලදායකත්වය වර්ධනය වැනි පැති කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්නට තිබිණ.


සේවා ආර්ථිකයේ ඇඟලූම් කර්මාන්තයට වඩා වෙනස් අලූත් ව්යාවපාර දැන් ලෝකය පුරා බිහිව තිබේ. තොරතුරු තාක්ෂණය ආශරි සතව, භාෂා අධ්යාවපනය ද සහිත සමාජජ වල බිහිවී ඇති මෙම සේවා ව්යා පාර විශාල වශයෙන් රැකියා බිහිකර ඇති අතර මෙරට පැවති තරිි ස්තවාදී පරුා ශ්නය හෙයින් එවැනි අවස්ථා මෙරටට පැමිණීමට බාධා කළේය. දැන් මෙවැනි තරගකාරී ව්යාවසාය මෙරටට පැමිණීමට ඇති ඉඩකඩ අධ්යපයනය කර එයට අවස්ථාව දෙන පසුබිමක් නිර්මාණය කළ යුතුය. දශක දෙකකට පසු ඇඟලූම් කර්මාන්තයේ එක් කඩඉමකට පසු මීලඟ යුගය උදා කර ගත හැක්කේ දියුණු වන ශර්ත ම වෙළඳ පොළට එවැනි විකල්ප අවස්ථා හඳුන්වා දීමෙන් පමණකි.


ශරීම ලංකාවේ රැකියා හිඟය සියයට හතක සීමාවේ ඇති බරපතල ගැටලූවක් බව වාර්තා වන නමුත් ඇඟලූම් කර්මාන්තය මුහුණ පා ඇති මේ කාරණය පෙන්වා දෙන්නේ එහි වෙනත් පැත්තකි. කෘෂිකාර්මික අංශයේ ද මෙවැනි ශරවා ම හිඟයක් තිබේ. ගොවිතැනෙහි යෙදෙන්නට තරුණන් නැත. තේ දලූ නෙලන්නට, රබර් කිරි කපන්නට කිසිවෙකු සූදානම් නැත. දියුණු වෙනත් රටවල් මේ වෙනුවෙන් අඩු මුදලට විදේශිකයන් රැකියා වලට ගෙන්වා ගත්තේය. නුදුරු අනාගතයේ එවැන්නක් මෙරට සිදුවන්නට බැරි නැත. දැනට වේගයෙන් ව්යාේප්ත වන සංචාරක කර්මාන්තට ඉදිරි වසර දහය ඇතුලත ලක්ෂ විසිපහක සංචාරක පිරිසක් මෙරටට පැමිණෙනු ඇතැයි උපකල්පනය කරයි. මේ වෙනුවෙන් අලූතින් හෝටල් ඉදිවන අතර දැන් වසරකට පැමිණෙන ලක්ෂ හයක සංචාරක පිරිසක් වෙනුවෙන් වැඩ කරන පිරිස මෙන් හතර ගුණයක රැකියා අවස්ථා අලූතින් බිහිවනු ඇතැයි ගණන් බලා තිබේ. මෙවැනි වාසනාවක් ශරී් ලංකාවට උදාවුවහොත් ඇඟලූම් කර්මාන්තයට සිදුවියහැක්කේ කුමක්ද?


මිණිසර -

Thursday, September 30, 2010

රාවය - 2010.10.03 - ඒකාධිකාරය වෙනුවට තරඟකාරීත්වයට තැන දීම




රාවය - 2010.10.03 - මිණිසර






ශරීය ලංකාවේ ආර්ථිකය දියුණු වෙමින් පවතින බව පෙනෙන්නට තිබේ. නිදහසින් පසු මේ දක්වා ආර්ථික සංවර්ධනයේ සාමාන්යය වේගය සියයට පහක් පමණ විය. නිදහසින් පසු ගතවූ කාලයෙන් හරි අඩක් යුධමය වාතාවරණයක් යටතේ පැවති හෙයින් මෙම සාමාන්යර ගැන විවාද කිරීම යුක්ති සහගත නැත. සම්පත් හා නිෂ්පාදනයට දායක විය හැකි ජනගනයෙන් වැඩි පරක් තිශතය යුද බිමට සම්බන්ධ ව සිටි අතර ආර්ථිකය ගමන් කළේ ආරක්ෂක අංශ වල නිර්නායකයන්ට අනුවය.






තවමත් සහමුලින්ම රජයේ පාලනයෙන් හා ආරක්ෂක බැඳීම් වලින් මිදී නැති නමුත් යම් පරමත මාණයකට මෙරට ආර්ථිකය වේගවත් වන බව පෙනේ. මේ අවස්ථාවේ දී වඩා අවධානය යොමු කළ යුතු වන්නේ තරගකාරීත්වය ඇති කිරීම කෙරෙහි බව දැක්විය යුතුය. 1977 වසරේ විවෘත ආර්ථික කරීත මය මෙරටට හඳුන්වා දුන් කාලයේ පටන් ආර්ථික පරතු තිපත්ති සම්පාදකයන්ගේ අභිලාශය වූයේ තරඟ කාරීත්වය මගින් මහජනතාවට වඩාත් ලාභදායක, උසස් සේවාවක් සැපයීමයි. මෙයින් දශක දෙකකට පමණ කළින් විවෘත හා සංවෘත ආර්ථික අතර ජාත්යූන්තරය දෝලනය වෙමින් පැවතිණ. එනමුත් දැන් ලෝකය ගමන් කරමින් සිටින්නේ එකම ආර්ථික මූලධර්මයකට අනුවය. රටවල් අතර පරකය තිපත්ති හා සංස්කෘතික අනන්යාතා අනුව එහි යම් යම් වෙනස්කම් පමණක් නිරීක්ෂණය කළ හැකිවේ.






අංශ කිහිපයක හැරෙන්නට මෙරට ව්යාඅපාරික, මුල්යට හා වෙළ ඳ කේෂේතරවෘ යන්හි පරශය මාණවත් තර ඟ කාරීත්වයක් තවමත් නැත. දුරකථන, රක්ෂණ සහ මධ්ය‍ම පාන්තික වෙළ ඳ සැල් සමූහයක එය යම් පමණකට හඳුනාගත හැකිය. රජයට අයත්ව තිබුණ ශරීණ ලංකා ටෙලිකොම් ආයතනයේ කොටස් හා පරිපාලනය පැවරීම හා එයින් පසු ජාත්යයන්තර සමාගම් ගණනාවක් මෙරට දුරකථන සේවා සැපයුම්කරුවන් වශයෙන් වෙළ ඳ පොළට ඇතුල්වීමත් සමග මෙම තර ඟ කාරීත්වය ඇතිවූ අතර රුහැන් රහිත ජංගම දුරකථන සමාගම් එය වඩා සියුම් ආකරාඟමමණයක් කරා ගෙන ගියේය. දුරකථන සම්බන්ධතාවයක් ගන්නට දේශපාලනඥයන්ගේ ලිපි හා අවුරුදු ගණන් ලියාපදිංචි වී සිටිය යුතු යුගය අවසන් වූයේ සමාගම් කීපයක් පැමිණ වේගයෙන් සේවා සපයන්නට ඉදිරිපත්වීම සමගය. මෑතක දී විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසම අවම ගාස්තු කරිර මයක් ඇති කිරීම දක්වා සම්බන්ධතා සැපයුම හා දුරකථන ගාස්තු තර ඟ කාරීව පහත වැටීම අවධානයට ගත යුත්තකි. රජයට අයත්ව තිබුණ ශරිා ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව පුද්ගලීකකරණය කිරීමෙන් පසුව රක්ෂණ වෙළ ඳ පොළෙහි විශාල වෙනසක් සිදුවිය. විශේෂයෙන් රථවාහන රක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් පෙරැුළිකාර පරමි ගතියක් අත්විය. සතොස ඇතුලූ රාජ්යු ආයතන කිහිපයක් අභිබවමින් අලෙවි වෙළඳ සැල් සමාගම් ගණනක් පැමිණීමෙන් ද මහජනතාවට අලූත් අවස්ථා උදා වී තිබේ.






මෙවැනි තරඟකාරීත්වයක් මගී පරක් වාහනය, ඛනිජ තෙල්, ගෑස්, සෞඛ්යණ සේවා වැනි අංශ වල ද අපේක්ෂා කළේය. එනමුත් ආයෝජකයන්ගේ ගැටලූ හා අයිතිය සහමුලින්ම අත්හැර දමන්නට ඉඩ නොදෙන සුවිශේෂී අයිතීන් රජය භාරයේ තබා ගැනීම හෙයින් පුලූල් ව්යානප්තියක් සිදු වූයේ නැත. මුලින් සඳ හන් කළ දුරකථන, රක්ෂණ හා අලෙවි ව්යාලපාර මගින් අපේක්ෂා කළ උපරිම තරඟකාරීත්වය නැතත් අවම වශයෙන් සේවය ඉල්ලා සිටින පාරිභෝගිකයන්ට සේවය සපයන්නට සමත්වීමත් වැදගත් කාරණයකි.






රජයට අයත් හෝ පුද්ගලික අංශයට වැඩි ඒකාධිකාරයක් හිමි ව්යා පාරයක් හෝ සේවාවක් මගින් පවතින ආර්ථික කරයන මය අනුව මහජනතාවට දැනෙන සු`ථ අවස්ථා උදා කරන්නේ නැත. විදුලිය බලය, ජලය හා මූල්ය් පද්ධතියේ රාජ්යශ පෞද්ගලික තරඟකාරීත්වයක් ඇති කිරීම රාජ්යැ පරුව තිපත්ති වලට අනුව කළ නොහැකි නම් අඩුම තරමින් රාජ්ය් අංශයේ ආයතන කිහිපයක් හෝ පිහිටුවා ඒ ආයතන අතර තරඟයක් ඇති කිරීමෙන් වඩා වැඩි සේවයක් හා කාර්යක්ෂමකාවයක් අපේක්ෂා කළ හැකිය. මේ බව ලෝක බැංකුව හා ජාත්ය්න්තර මූල්යා අරමුදල පවා පෙන්වා දී ඇත.






රජය සතු විදුලිය හා ජල සමාගම් විශාල නාස්තියක් කරන හා අකාර්යක්ෂම ආයතන බව රජයේ මැති ඇමතිවරුම කියා සිටී. මේවායේ නඩත්තුවට මුදල් වැය කරනවා විනා අලූත් තාක්ෂණය හඳුන්වා දීමට නොඑසේනම් සේවා පුලූල් කිරීමට රජයට මුදල් නැත. මෙවැනි අභියෝග හමුවේ කළ යුතුව ඇත්තේ අඩු වශයෙන් දියුණු තාක්ෂණය ඇති රටවල් හෝ පිළිගත් සමාගම් සමග ගිවිසුම් ඇති කරගෙන ඒවා සමග ද්වී පාර්ශවික ව්යා්පාර ඇති කිරීමයි. විදුලිය බෙදා හැරීමේ දී සියයට විසි දෙකක විදුලිබලයක් අපතේ යවන මණ්ඩලයට එය අවම කර ගැනීමට ඇති තාක්ෂණය හෝ දැනට ඇති ලක්ෂ ගණන් පාරිභෝගිකයන්ගේ බිල්පත් සැකසීමට අඩු වියදමක් දැරිය හැකි කරනට මවේදයක් ජාත්යින්තරයෙන් ලබා ගැනීම අපහසු නැත. ටෙලිකොම් සමාගම ස්වකීය බිල්පත් සැකසීම සම්බන්ධව නව පරිගණක පද්ධතියක් හඳුන්වා දීමෙන් විශාල ආර්ථීක වාසියක් අත්පත් කර ගත්තේය. විදුලි බල මණ්ඩලයට හෝ ජල සම්පාදන මණ්ඩලයට ඒ වෙනුවෙන් තීන්දු ගැනීමට නොහැකි වී ඇත්තේ අවශ්යෝ පිරිවැය හිඟකම හෙයිනි. මේ නිසා වාර්ෂිකව සිදුවන විශාල අලාභයට වන්දි ගෙවන්නේ මහජනතාවයි.






වානිජ බැංකු පද්ධතියේ මහජන හා ලංකා යන රාජ්යෝ බැංකු මෙරට මූල්යම කේෂේතරු. යේ විශාල කොටසක් ආවරණය කරගෙන සිටී. සෙසු සියලූම බැංකු වලට ඉතිරිව ඇත්තේ සුලූ වෙළඳ පොළ පරගෙ තිශතයකි. මෙම බැංකු දෙක අතර තරඟකාරීත්වය අඩු හෙයින් කාර්යක්ෂමතාවයක් නැත. පොලී පරටී තිශත අතර තර ඟ කාරීත්වයක් නැත. අවශ්යඩ සංශෝධන සහිතව පුලූල් වෙනසකට ලක් කළහොත් අප නිතර සඳහන් කරන්නාක් මෙන් තැන්පත් පොලිය හා ණය පොලී අනුපාත අතර විශාල පරතරය අඩු කර ගත හැකිවේ.






අන්තර් ආයතන හෝ රාජ්යෙ පෞද්ගලික අංශ අතර උපායශීලී තර ඟ කාරීත්වයක් පැවතිය යුතුය. එයින් සේවය ඉහල හා කාර්යක්ෂම තත්ත්වයකට පත්වෙයි. එහි වාසිය ලැබෙන්නේ මහජනතාවටය. රජයට අයත් ඒකාධිකාරයක් පවත්වාගෙන යමින්, සමාන ව්යානපාරයකට පුද්ගලික අංශයට ඇතුල් වෙන්නට ඉඩදීම රටේ සම්පත් විකුණා දැමීමක් නොවේ. රජය කළ යුතු තරඟකාරීත්වයක් ඇතිවෙන්නටත් අලූත් ආයෝජන වලට පරවේ වේශ වන්නටත් ඉඩ දී එහි සිදුවන යම් යම් අකරර ිමිකතා ඇතොත් මැඩලීමයි. එයට බලය ලැබෙන පොදු ව්යධවසාය නියාමන අණ පණත් 2002 වසරේ සිට පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වී තිබේ. පෞද්ගලික අංශයේ ව්යා පාර වලට මහජනතාවට සේවා සපයන්නට ඉඩ දී එයින් යම් හානියක් වන ඕනෑම අවස්ථාවක යුක්ති සහගත අන්දමට මැදිහත් වන්නට මෙම නීති මගින් අවකාශය ඇත.


අද අවශ්යවව ඇත්තේ පුලූල් නිදහසක් ඔස්සේ ව්යාථපාරික හා ආයෝජන අවස්ථා වර්ධනය වීමට ඉඩ දෙන පරිසරයකි. එයින් ආර්ථිකය පරරේ සාරණය වනු ඇති අතර නව රුකියා අවස්ථා ජනනය වෙයි. රජයට බදු අය කර ගැනීමේ මාර්ග ද වැඩි වනු ඇත. රජය කළ යුත්තේ නියාමන කාර්යයක් පමණකි. තරඟකාරීත්වය ඇතිවී මහජනතාවට කේවල් කර තම සේවා සලසා ගත හැකි පරිසරයක් ඇතිකිරීම රජයේ වගකීමකි.




මිණිසර

Monday, September 27, 2010

රාවය - 2010.09.26- කහට තේ වෙනුවට ඖෂධීය තේ පානයට හුරුවන ජගත් තේ වෙළඳ පොළ

ශ‍්‍රි ලංකාවේ තේ රසය මුලූ ලෝකයම හදුනයි. 1867 වසර තරම් ඉතිහාසයේ දී බි‍්‍රතාන්‍ය ජාතික ජේම්ස් ටෙලර් ලංකාවට ගෙන ආ තේ පැලයක් මෙරට ආර්ථිකයේ විශේෂිත තැනක් හා ජගත්වාසීන්ගේ ඉමහත් සැලකිල්ලට ලක්වන දෙයක් බවට පත්විය හැකි බව එදා නොසිතන්නට ඇත. අද වන විට ලෝ වැසියන් ජලය හැරුණ විට වැඩිපුරම පානය කරන බවට වාර්තා වී ඇත්තේ තේ පැන්ය. තේ නිපැයුම් විශේෂිත වර්ග දෙදහසකින් පමණ සමන්විතය. දැන් ලෝක අවධානය දිනාගෙන ඇත්තේ ඖෂධීය වටිනාකමක් ආරෝපනය කළ හර්බල් හා ගී‍්‍රන් තේ සඳහා බව ජාත්‍යන්තර වාර්තා දක්වයි.

තේ කර්මාන්තය මෙරටට ආදායම් ලබා දෙන අංශ අතුරින් පළමු තැනක සිටි කාලයක් තිබිණ. දැන් ඒ තැන දිනාගෙන ඇත්තේ විදේශ රුකියා කරන පිරිස් මෙරටට එවන විනිමය හා ඇ`ගලූම් කර්මාන්තයේ ආදායමයි. ශ‍්‍රී ලංකාව තේ නිෂ්පාදනයේ හතරවැනි ස්ථානයට දැන් පත්ව ඇත. චීනය, ඉන්දියාව හා කෙන්යාව ලෝකයේ ප‍්‍රදානතම තේ නිපැයුම්කරුවන් බවට පත්ව තිබේ. එකී රටවල් අතර පාරිභෝජනය වැඩි හෙයින් තවමත් තේ අපනයනය අතින් ඉහලට එන්නට චීනයට හෝ ඉන්දියාවට අවස්ථාව ලැබී නැත. 1995 තෙක් ලෝකයේ ප‍්‍රධානතම තේ සැපයුම් වූ ශ‍්‍රි ලංකාව එයින් පහලට ඇද දමමින් පළමු තැන දිනාගන්නට කෙන්යාව සමත්ව ඇත. එපමණක් නොව, විශේෂ අවධානයකට ලක් නොවන මෙරට තේ කර්මාන්තය දිනෙන් දිනෙම තමන්ට ලෝක සිතියමේ හිමි තැන අහිමි කර ගනිමින් සිටින බව නිරීක්ෂණය කළ හැකිය.
මේ වසරේ අගෝස්තු මාසයේ තේ නිපැයුම සියයට තුනකින් වැඩි වී ඇති බව අලූත්ම වාර්තා පෙන්වයි. එය කිලෝ ගෑම් මිලියන 25.15 කි. මේ වසරේ පළමු හය මාසය ඇතුලත තේ අපනයනයෙන් ලැබූ ආදායම රුපියල් මිලියන 625.7 කි. 2009 අවුරුද්දේ තේ අපනයනයෙන් ලැබූ ආදායම සියයට හතකින් පමණ පහත වැටුණ නමුත් මේ වසරේ එය යළි යථා තත්ත්වයට පත්වනු ඇතැයි සැලකේ.

ලෝකයේ තේ කර්මාන්තය අභියෝග දෙකකට මුහුණ පා සිටී. එයින් පළමුවැන්න මෙතෙක් කලූ තේ තොග වශයෙන් මිළදී ගනිමින් සිටි රටවල් විවිධ එකිනෙකට වෙනස් තේ රස හා ගුණාත්මක බව කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමයි. දෙවැන්න පසුගිය අවුරුදු ගණන තුළ ලෝක තේ ඉල්ලූමට වඩා වැඩි තේ තොග ප‍්‍රමාණයක්  ලෝක වෙළ`ද පොළට ලැබීමයි. මේ නිසා තේ නිපදවන රටවල් තම අපනයනය වෙනුවෙන් කෝටා ක‍්‍රමයකට සම්බන්ධ වීමට අවධානය යොමු කර තිබේ.

ලෝකයේ තේ නිපැයුම මේ වසරේ දී ටොන් මිලියන 2.4 ක් වනු ඇත. එය සියයට 1.2 ක වර්ධනයකි. කෙන්යාව සියයට 2.3 ක් ඉන්දියාව සියයට 2.5 වශයෙන් එයට දායක වන අතර චීනය හා තවත් රටවල් කිහිපයක නැපැයුම අඩු වී තිබේ. තේ කර්මාන්තයේ හසල අත්දැකීම් ඇති ශ‍්‍රී ලංකාවේ තේ නිපැයුම වැඩි වන්නේ සියයට 0.7 කින් පමණකි. ඒ අනුව කෝටා ක‍්‍රමය කෙසේ වෙතත් වැඩි නිපැයුම යන ප‍්‍රශ්නය ඇති නොවේ. එසේ නමුත් ලක්ෂ තුනකට ආසන්න සෘජු රුකියා කරන්නවුන් හා තවත් ලක්ෂ ගණනකින් යුත් වක‍්‍ර ආදායම් ලබන පිරිස ක‍්‍රමයෙන් සීමා වනු ඇත. අප‍්‍රිකානු කලාපයෙන් ජාත්‍යන්තරයට තේ අපනයනය කරන ප‍්‍රතිශතය වැඩි වෙමින් පවතී. 2000 සිට 2010 දක්වා කාලය තුළ එය සියයට 2.7 කින් වැඩි වන විට ඉන්දියාව හා ඉන්දුනීසියාව වැනි රටවලින් සියයට 2.4 ක් පහත වැටී ඇත. ශ‍්‍රී ලංකාවේ ද සුලූ පහත වැටීමකි.
ශ‍්‍රි ලංකාවේ කලූ තේ නිපැයුම හා අපනයනය බරපතල වෙනසකට ලක්වූයේ ඇයි?  දැනට වතු සමාගම්වල පවතින තේ වගා අවුරුදු ගණන් පැරණි නඩත්තුව අඩු වගා බව පෙනී ගොස් තිබේ. දැනටත් තේ නිෂ්පාදනයෙන් වැඩි දායකත්වයක් දක්වන්නේ පුද්ගලික අංශයයි. මෙම දෙපිරිසම තේ දලූ නෙලා ගැනීමේ සිට අපනයනය දක්වා පලදායකත්වය, උසස් නිෂ්පාදනයක් වෙනුවෙන් කැපවීම හා තත්ත්ව පාලනය ගැන වැඩි උනන්දුවක් දක්වන්නේ නැත. වැඩි වශයෙන් මේරූ  දලූ නෙලා හොඳ අවධානයකින් තොරව නිපදවන නිසා අවසානයේ දී මෙරට තේ වල උසස් තත්වය පිරිහී තිබේ. ලෝකයේ තේ මිලදී ගන්නා රටවල් අතරින් ඉහලම සිටින රුසියාව ඇතුලූ සීමිත සම්ප‍්‍රදායික රටවල් තවමත් උණුසුම වෙනුවෙන් වැඩි කහට කෝප්ප ප‍්‍රමාණයක් සකස් කර ගත හැකි කලූ තේ ගැන උනන්දුවක් දක්වන අතර බටහිර හා ආසියානු රටවල් වේගයෙන් ඖෂධීයත්වය ඇති තේ මිලදී ගැනීම ගැන උනන්දුවක් දක්වයි.

මේ බව පෙනී යන්නේ අලූත් වෙළඳ පොළ බිහිවන ආකාරය ගැන නිරීක්ෂණය කිරීමෙනි. කලූ තේ නිපැයුම චීනයේ අඩුවී තිබේ. මේ නිසා තේ අපනයනයේ දී පහල බැසීමක් චීනයෙන් වාර්තාවෙයි. එනමුත් ඔවුන් වේගයෙන් ග‍්‍රීන් තේ අපනයනයේ වැඩි වෙළ`ද පොලක් අත් පත් කර ගනිමින් සිටී. ලෝකයේ ගී‍්‍රන් තේ වෙළ`දාමෙන් සියයට හැත්තෑපහක් අයිතිය ඇත්තේ චීනයටය. ජපානය, විටයට්නාමය හා ඉන්දුනීසියාව ඒ වෙළඳ පොල දිනා ගැනීමට තරග කරමින් සිටී. ශ‍්‍රී ලංකාව තවමත් සම්ප‍්‍රදායික ඇට තේ වගාවෙන් බහුල රාජ්‍ය වතු ඇතිව, උසස් නිෂ්පාදනයෙන් තොර කලූ තේ අපනයනය කරමින් තම වෙළඳ පොළ ප‍්‍රතිශතය අඩු කර ගනිමින් සිටිය දී කෙන්යාව, චීනය ඇතුලූ රටවල් ගෙන යන උපක‍්‍රමික වෙළඳ පොළ දිනා ගැනීමේ අවස්ථා ගැන අප උනන්දුවක් දැක්විය යුතුය.


1960 ගණන් වල තේ කිලෝවක් අපනයනය කිරීමේ දී ඩොලර් කිහිපයක් උපයා ගන්නට සමත් වූ ලෝකයේ හොඳම තේ වැඩිම ප‍්‍රමාණයක් නිපදවන්නා අද තේ කිලෝ වකට උපයා ගන්නට සමත් ඩොලර් ප5මාණය ද අඩු කරගෙන ඇතිවා පමණක් නොව වෙළඳ පොළ නව ප‍්‍රවණතා හා පර්යේෂණ ගැන අවධානය යොමු නොකිරීමනිසා එහි ඇති ශක්තිය දුර්වල කර ගනිමින් සිටී. දැන් පවතින තත්ත්වයෙන් තවත් දශකයක් පැවතුන ද තේ වෙළදාමෙන් මෙරටට අවාසියක් වන්නේ නැත. කඩා වැටීමක් හෝ අර්බුදයක් ඇතිවේ යැයි වරදවා වටහා ගත යුතු නැත. එහෙත් වෙනස්වන ලෝකයේ වෙනස් වන වෙළඳ පොළ ප‍්‍රවනතා හෙයින් රටට අහිමිවන ආදායම හා අවස්ථාව බරපතල එකකි.
මිණිසර   -