Do you like to read weekly my Econocolama

Tuesday, October 26, 2010

- 2010.10.24 රාවය-එකක් කඩතොලූ නොහොත්





රාජ්ය දේපොල පෞද්ගලීකකරණය නොකිරීම මහින්ද චින්තනය පොරොන්දු පතර්ගලයේ එක් පරමි ධාන වගන්තියකි. රට විකිණීමට එරෙහිව විශාල විරෝධයකට මහජනතාව එකතු කරන්නට මේ පොරොන්දුව සමත්විය. මැතිවරණ වේදිකාවේ දී ඕනෑම දෙයකට රැවටෙන මහජනතාව ආණ්ඩුවේ අකාර්යක්ෂමතාවය හා රජයේ ආයතන නිසි කළමණාකරණය යන දෙක වරද්දා ගත්හ. ඕනෑම මිළක් ගෙවා පාඩු පිට පාඩු ලබන ආයතන තමන්ගේ බුක්තිය යටතේ තිබිය යුතු අතර එහි පාලනයට පත්විය යුතු තමන් දන්නා හඳුනන නිලධාරීන් විය යුතු යැයි සාමාන්ය ජනතාවගේ සිතට අලූත් ආකල්පයක් කාන්දු කළහ.






තරස්තවාදය පරාජය කර නව ජවයකින් මහජනතාව හමුවේ සිටින ආණ්ඩුව අද තමන් යටතේ පවතින රාජ්යන ආයතන රටට බරක් නොවී පවත්වාගෙන යාමේ අවස්ථාවට මුහුණ දී සිටී. පෞද්ගලික අංශය තමන් සතුව පවතින ව්යාමපාරයක් පාඩු පිට පවත්වාගෙන යන්නේ නැත. ව්යාපාරය  හිමිකරු තම ව්යාපාරය අසාර්ථක වන බව පෙනෙන විට එහි කළමණාකරුගෙන් නිදහසට කරුණු අසයි. ඔහුගේ දක්ෂතාවයක් නැති බව පෙනෙන අවස්ථාවේ අලූත් කළමණාකරුවෙකු පත් කර ගනී. එය සාර්ථක වන අතර තව දුරටත් අසාර්ථක වන්නේ නම් අයිතිකරු කරන්නේ ව්යාපාරය වසා දැමීම හෝ විකුණා එහි ණය බරෙන් නිදහස් වීමය. නමුත් රජය ව්යාහපාර කරන බව පෙන්වන්නේ මහජන යහපතටය. රජයේ ආයතන අකාර්යක්ෂමය. අලාභ ලබයි. එහි පාඩු පියවන්නට මහා භාණ්ඩාගාරය මුදල් නිකුත් කරයි. මහා භාණ්ඩාගාරයට මුදල් ලැබෙන්නේ මහජනතාව ගෙවන බදු වලිනි. සීනි පිටි හාල් ඇතුලූ තමන් පරිභෝජනයට ගන්නා හැම දෙයකින්ම නොයෙක් නම් වලින් බදු ආදායම් එකතු කර ගන්නා රජය ඒ මුදල් වලින් කොටසක් අවුරුදු පතා වැය කරන්නේ මේ පාඩු ලබන ආයතන නඩත්තුවටය. මේ ගෙවී යන වසරේ පමණක් රජය තමන්ගේ පාඩු ලබන ආයතන වෙනුවෙන් වෙන් කර ඇති නඩත්තු මුදල රුපියල් බිලියන 42.2 කි. පොහොර සහනාධාරයට රුපියල් බිලියන තිහක් හා සමෘද්ධි සහනාධාරයට රුපියල් බිලියන තිස්පහක් වැය කරන ගොවියන් හා දුගී දුප්පතුන් නගා සිටුවන්නා සේ රජයේ ව්යවසාය නඩත්තුවට එයටත් වඩා වැඩි මුදලක් වැය කරන්නට සිදුව ඇත්තේ ඇයි?






මෙම රාජ්ය ව්යපාර පාලනය කරන්නේ දේශපාලන හිතමිතරා න්දීන්ය. එහි ආදායමක් ඇතත් නැතත් තමන් දන්නා හඳුනන පාක්ෂිකයන්ට රක්ෂා හා සැපයුම් කොන්තරාත් දිය යුතුය. දේශපාලන පක්ෂයේ නොයෙකුත් පචාරණ ව්යපෘති වලට අනුගහය දැක්විය යුතුය. එපමණක් නොවේ මැති ඇමතිවරුන්ට යාන- වාහන හා යැපීම් වෙනුවෙන් බරක් දරන බවද මහජනතාවට රහසක් නොවේ. පෞද්ගලීකකරණය හෝ රාජ්ය පෞද්ගලික හවුල් ව්යපාර ලෙස පවත්වාගෙන යන විට කළමණාකරුවන් මෙම අතුරු අවස්ථා ගැන නොව ආයතනය නියමාකාරයෙන් පවත්වාගෙන යන්නේ කෙසේ ද යන් ගැන පමණක් විමසිලිමත්වෙයි. ශරී ලන්කන් ගුවන් සේවය එමිරේට්ස් කළමණාකරණය යටතේ පවතින කාලයේ ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයට ලන්ඩන් සිට පැමිණෙන්නට ආසන වෙන්කර ගත නොහැකිව ආරවුලක් ඇති කරගත් බව පරසිද්ධ රහසකි. සමාගම එසේ කළේ ගුවන් සේවය ව්යා‍පාරයක් වශයෙන් පවත්වාගෙන ගිය හෙයින් බව අප තේරුම්ගත යුතුය. දැන් රජයට අයත් ශ්රි ලන්කන් සමාගමේ මෙවැනි ආරවුල් නැත. ෂෙල් සමාගම දේශපාලන පක්ෂ වලට හෝ මැතිවරණ වලට වියදම් කළේ නැත. දේශපාලන රෙකමදාරු අනුව පාක්ෂිකයන්ට රැකියා දෙන ආයතනයක් නොවීය. එහෙත් ආපසු පවරාගත් ෂෙල් සමාගමේ අනාගත පැවැත්ම ගැන මහජනතාව ට කල්පනාකළ යුතු පැත්තක් තිබේ.






රාජ්ය ආයතන තිබිය යුත්තේ පවතින ආණ්ඩුවේ තිබහ නැති කිරීමටද? පුද්ගලීකරණය කළ රජයේ ආයතන රජයට බදු ගෙවමින් ලාභාංශ නිසි පරිදි ගෙවමින් හා මෙරට තරුණන්ට රුකියා සපයමින් පවත්වාගෙන ගියේ නැද්ද? ලාභයක් පෙන්වා එහි තමන්ට හිමි කොටස මෙරට හෝ විදේශීය හවුල්කරුවන් හිමි කරගත්තේ බලහත්කාරයෙන් නොව ව්යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමෙන් බව වටහා ගැනීමට අප අසමත්ද? ව්යපාරය තමන්ගේ බව කියමින් එහි අලාභ අතින් ගෙවමින් පයින් යන මහජනතාව කල්පනාකළ යුත්තේ ලාභ ලැබූ ව්යාපාර වුවත් රජයට පවරාගත හැකි ඕනෑම අවස්ථාවක මෙම සමාගම් ශරිලංකාවට භාර දී ආපසු ගන්නට නීති රීති හා රෙගුලාසි විසින් ආවරණයක් ඇති බවය. ෂෙල් සමාගම සමගි පෙරමුණ ආණ්ඩුව යටතේ ගෙදර ගියා සේ ම මහින්ද චින්තනය යටතේ ද ආපසු හැරී යන්නේය. ශරි ලන්කන් සමාගම රටේ සම්පතකි. එය කළමණාකරණය කළේ එමිරේට්ස් සමාගමයි. ඔවුන් එය ව්යාපාරයක් ලෙස කරගෙන ගියේය. ඉඩම හෝ වත්කම් ආපසු දෙන්නට අකමැත්ත පළ කළේ නැත. ආණ්ඩුව ඉල්ලා සිටි අවස්ථාවේ අයිතිය අත්හැර දැමූ එමිරේට්ස් පාලකයෝ එය මෙරටට පවරන්නට එකගවිය.






දැන් අභියෝගය මේ ආයතන හරි හැටි පාලනය කිරීමයි. දේශපාලන පක්ෂයක හෝ පක්ෂ හිතවාදීන්ගේ අරමුණු වලට අනුව රජයේ ව්යපවසාය පාලනය කිරීමෙන් මවුබිම උපයාගත්තේ මොනවාද යන්න ගැන අවබෝධයක් මහජනතාවට තිබිය යුතුය. ටෙලිකොම් ආයතනයට දුරකථනයක් දෙන්නට නොහැකි විය. ගෑස් වෙළදාම පුලූල් වූයේ නැත. රක්ෂණය ඒකාධිකාරයක් මිස අද පවතින සිත්ගන්නා සුථ පෙරැළිය පෙන්නුම් කළේ නැත.






දෙස් විදෙස් සමාගම් පාලනය කළ රජයේ ව්යා පාර ආපසු අත්පත් කර ගන්නට ලංකා බැංකුව රුපියල් බිලියන පහක ණයකරයක් නිකුත් කළේය. සියයට පහලොවකට ආසන්න පොලියකට මහජනතාවගෙන් ණයට ගත් මුදලින් ව්යවසාය ආපසු පවරාගෙන තිබේ. දැන් අභියෝගය ලාභ ද උපයා ගනිමින් යහපත්ව කළමණාකරණය කරන අතරතුර ලංකා බැංකුවේ ණය මුදල පොලිය සහිතව ගෙවන්නේ කෙසේ ද යන්නයි.






රජය ගෙන ඇති පරතිපත්ති තීරණයකට අනුව තෝරාගත් ව්යාපාර කිහිපයක කොටස් කොටස් වෙළඳ පොළ හරහා මහජනතාවට විකුණන්නට සූදානම් වෙයි. ඛනිජ තෙල් සංස්ථාව, විදුලිය බල මණ්ඩලය, ශරීලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව, ලංකා හොස්පිටල්, ස්වාධීන රූපවාහිනිය ඇතුලූ රජයේ ආයතන ගණනාවක කොටස් ඉදිරි කාලයේ දී මහජනතාවට ස්වකීය කොටස් නිකුතුවක් කරනු ඇතැයි තොරතුරු දක්වයි. ලෝකයේ හොදම කොටස් වෙළඳ පොළ වශයෙන් වසරක් ඇතුලත සියයට එකසිට දහයක වර්ධනයක් කොළඹ කොටස් වෙළඳ පොළ දක්වා තිබේ. එහෙත් මේ වර්ධනයට සම්පූර්ණයෙන්ම දායක වී ඇත්තේ දේශීය සුථ ආයෝජකයන් හා අර්ථසාධක අරමුදල වැනි රජයේ අරමුදල් පමණකි. වසරේ මේ දක්වා විදේශීය ආයේජකයන රුපියල් බිලියන විස්සක් වටිනා කොටස් විකුණා මෙරටින් ඉයත් කරගෙන ගොස් තිබේ. මේ අනුව ඉදිරියේදී මෙම රජයේ ව්යාකපාර කොටස් වෙළඳ පොළට පැමිණීමෙන් පසු මෙම ආයෝජකයන් ආකර්ශනය කර ගන්නට හැකිවේද? එසේ නැතිනම් මෙරට මහජනතාව යුහුසුලූව මේ කොටස් මිළදී ගන්නට ඉදිරිපත්වේද? මේගැන තවත් පුලූල් කතාබහකට යොමු වීම අවශ්යය.


මිණිසර -


Wednesday, October 13, 2010

රාවය 2010.10.17 - රජයේ සේවය ගැන අලූත් ආකල්ප වලින් විමසා බලන යුගයක්?


 


රජයේ වැටුප් ලබමින් සේවය කරන පිරිස ජනගහනයේ පරයේ තිශතයක් වශයෙන් ඉහල අගයක් ගන්නා අතර ශරීා ලංකාවේ රාජ්යය සේවය කුඩා හා කාර්යක්ෂම එකක් විය යුතු බවට ජාත්යබන්තර මූල්ය් අරමුදල උපදෙස් දුන්නේ 2002 වසරේ දීය. උපදෙස් දෙන අතර රාජ්යන සේවක පර02 මාණය අඩු කරන කරනට මවේදයක් ද හඳුන්වා දුන්නේය. එහෙත් එය එවකට පැවති ආණ්ඩුවට පාරා වලල්ලක් විය. එම වකවානුවේ රජයේ සේවක පිරිස මිලියනයක් තරම් වූ අතර කරවා මයෙන් ඉහල ගිය මෙරට රජයේ සේවක සංඛ්යාමව දැන් මිලියන දෙකකට සමීප වෙමින් තිබේ. මේ අතරතුර මාධ්යේ වාර්තා කරන අන්දමට තීරණ ගන්නා මාණ්ඩලික ශේණියේ නිලධාරීන්ගේ හිඟයක් තිබේ. රජයේ සේවය කරන පහල ශ්රේදණි වලට අයත් පිරිස වැඩි වන අතරතුර පරනි තිපත්ති තීරණ ගන්නා මාණ්ඩලික නිලධාරීන්ගේ හිඟයක් තිබිම අවාසිදායක එකකි.


එක පැත්තකින් රජයේ මෙවැනි ඉහල තනතුරු දරන්නට දේශපාලන සම්බන්ධතා අවශ්යවය. එවැනි සම්බන්ධතා පැවතියත් රජයේ වැටුප්තල අනුව එවැනි තානාන්තර වලට අඩු වැටුපකට පැමිණෙන්නට සුදුසුකම් ඇති විද්වතුන් කැමති නැත. දේශපාලන බලපෑම් හා නිතර වෙනස්වන අදහස් හෙයින් ගන්නා තීරණ ඉදිරියේ දෝෂ දර්ශනයට ලක්වනවාට වඩා ලෝකයේ වෙනත් රටවල ඇති අවස්ථා දිනාගෙන පැත්තකට වී ජීවත්වන්නට ඉහල තනතුරු වලට සුදුසුකම් ඇති නිලධාරීහු කැමැත්තක් දක්වති. රජය අවස්ථා කිහිපයකදී විදේශගතව සිටින ශරීන ලාංකිකයන්ට මෙරටට පැමිණ තමන්ගේ දැනුම හා අත්දැකිම් රටේ දියුණුවට යොදවන ලෙසට ආරාධනා කළේය. පරේව තිචාරය කැපී පෙනෙන එකක් නොවීය.

ආණ්ඩුවට කාර්යක්ෂම හා අත්දැකීම් ඇති ඉහල ශ්රේයණිවල නිලධාරීන් ගේ හිඟය නිසා රටේ සංවර්ධන ව්යා‍පෘති කිරධාරයාවට නැගීමේ දී අඩු ලූහුඩුකම් වලට මුහුණ දෙන්නට සිදුව ඇත. රජය පරමි තිපත්ති සම්පාදනය කරයි. දේශපාලනඥයන් ස්වකීය දර්ශනය රට හමුවේ තබයි. එසේ නමුත් මෙම පර්ශ තිපත්ති කිරධ මයාවට නැගීමේ වේගය අපේක්ෂිත තරම් නොවේ. රජයේ ආදායමෙන් යැපෙන විශාල රජයේ සේවයක් ඇති නමුත් එය වඩා ඵලදායී හා කාර්යක්ෂම කරන යාන්තරගී ණයට අවශ්යය ඉහල තනතුරු දරන්නන් පරන් මාණවත් නොවීම සංවර්ධන වේගයට සෘජු බලපෑමක් එල්ල කරයි.

තරපෑ ස්තවාදය පරාජය කිරීමෙන් පසු විධායක බලය හා ව්යෑවස්ථාදායකයේ බලය දිනාගෙන ඇති වත්මන් ආණ්ඩුව දෙවැනි ධුරකාලය සමග ඉදිරිපත් කිරීමට සූදානම් වන 2011 වසරේ අයවැය ලේඛනය ආර්ථිකය වේගවත් කිරීම පර11 මුඛ අරමුණු කරගෙන ඇති බව පැවසේ. එය අවශ්යිම තීරණයකි. එහිදී රාජ්යර සේවයේ ගුණාංග ඇති කරන එය පරවය මාණාත්මකව සීමාවන අතර වැඩි අත්දැකීම් හා සුදුසුකම් ඇති පුද්ගලයන්ගෙන් සම්පූර්ණ කරන එකක් බවට පත් කරන යෝජනා ඇතුලත්වීම වැදගත්ය. ජාත්ය්න්තර තලයේ සිදුවන වෙනස්කම්, තර`ගකාරීත්වය හා ගෝළීය ආර්ථිකයේ අලූත් පරනස වණතා සම්බන්ධයෙන් විචාරමින් අලූත් ගමනකට මුල පුරන්නට හැකිවන්නේ එහි තීන්දුව ගතහොත් පමණකි.

ශරීා ලංකාවේ සමාජ සංස්කෘතික බැඳීම් අනුව ආකල්ප මගින් හා ව්යුලහාත්මක අන්දමින් රාජ්යැ සේවයේ සම්පූර්ණ පරින තිසංවිධානයක් කිරීම පහසු එකක් නොවේ. එනමුත් මේ දිනවල කියුබාවේ එය සිදුවෙමින් පවතී. කියුබානු ආර්ථික පරනව තිසංස්කරණ අනුව පළමු වටයේ රජයේ සේවකයන් ලක්ෂ පහක් වන්දිගෙවා සේවයෙන් ඉවත්කරන්නට හා එයට සමාන්තරව ව්යවවසායකත්වයට තැන දෙන්නට සූදානම් වෙයි. ලෝකයේ දියුණුවට පත් හැම රටක්ම ආර්ථික හා සමාජ පරිවර්තනවලට නොබියව මුහුණ දීම නිසා සාර්ථකත්වයට පත් වූ බව අමතක නොකළ යුතුය. චීනය, බරත් සීලය, දකුණු කොරියාව පෙනෙන මෑත කාලයේ එවැනි තීන්දු නිසා ආර්ථික පිබිදීම් ල ඟා කර ගත් රටවල්ය.

1960 ගණන් වල ශරීල ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඇමරිකානු ඩොලර් 152 කි. 1998 වසර වන විට එය ඇමරිකානු ඩොලර් 1,970 දක්වා පැමිණ ඇත. ඒ සඳහා දශක හතරක් ගතව තිබේ. ඉලක්කය 2015 වර්ෂය වන විට ඒක පුද්ගල ආදායම, ඇමරිකානු ඩොලර් 4000 සීමාව ඉක්මවීමයි. මෙම ඉලක්කය කරා යාමට නම් ආර්ථික වර්ධන අනුපාතය වාර්ෂිකව සියයට දහයට වැඩි අගයක ස්ථාවරව පවත්වා ගත යුතුය. දැනට ආර්ථික වර්ධනය සියයට හයට මදක් වැඩි අගයක් පමණී. ඒ උදෙසා මෙරට ආයෝජන අනුපාතය, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 40 ක් පමණ දක්වා ඉහළ නැංවීම අවශ්යි බව ආර්ථික විශ්ලේෂකයෝ පෙන්වා දෙති.



දැන් ගණන් බලා ඇති අන්දමට 2010 වසරේ මෙරට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් පර්ව තිශතයක් වශයෙන් සියයට 83.1 ක් වැය වන්නේ ණය හා ණය සේවා ගෙවීමටය. රජයේ ආදායම අඩුය. වියදම පාලනය කර ගත නොහැකිය. ආණ්ඩුව එහි පරතරය පියවා ගන්නේ තවතවත් ණය ගැනීමෙන් හා ජාත්යකන්තර ආධාර පැතීමෙන්ය. එවැනි අවස්ථාවක වේගවත් සංවර්ධනයක් වෙනුවෙන් ආයෝජනය කිරීමට රජයට හැකියාවක් සීමිතය. වැඩි නඩත්තුවක් සහිත රජයේ සේවයක් පවත්වාගනිමින් හා අලූත් ආයෝජන හා ආර්ථික පරනු භවයන් සොයා යා හැකි දක්ෂ නිලධාරී යාන්තරයට ණයක් එහි නැතිවිට මේ ගමන යා හැක්කේ කෙසේද?



රජය හැකිතාක් දේශීය ණය අඩුකර විදේශීය ණය හා ආධාර කෙරෙහි උනන්දුවිය යුතුය. එපමණක් නොවේ. දැනට රජය ගන්නා ණය, විදේශ ආයෝජන ඉතාමත් ඵලදායී හා කාර්යක්ෂම ආකාරයකින් යෙදවිය යුතුය. අවුරුදු තිහක යුද්ධය අවසන් වන විට බිඳ වැටුණ සමාජය හා පසුබෑමකට ලක්වූ නිෂ්පාදනය නංවන්නට ලෝකයේ නොයෙකුත් පැතිවලින් ආධාර අනුබල ලැබෙන බව නිසැකය. එය දැනටමත් ලැබෙමින් පවතී. මෙරට නිලධාරීන් හා කාර්යක්ෂම ඉහල කළමණාකාරීත්වය මෙම අවස්ථා මහ ඉහලින් පරමණ යෝජනයට ගත යුතුය.



මුදල් අමාත්යංිශයේ දත්ත වලට අනුව 2010 වසරේ ජනවාරි අපරි‍යියෙල් කාලය වන විට ශරීධ ලංකාවට විදේශ ණය හා ආධාර වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1487.67 ක මුදලක් දෙන්නට ජගත් පරලය ජාව එකඟවී ඇත. මෙයට සියයට විසි අටක් නොඑසේනම් වැඩිම පර්ව තිශතය ජපානයෙන් ද චීනය හා රුසියාව සියයට විස්ස බැගින් ද දායක වී තිබේ. එනමුත් මෙම කාලය තුළ ශරීා ලංකාව පරයක යෝජනයට ගෙන ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 442.7 කි පමණකි. රජයේ දත්ත වලට අනුව 2010 අපරි‍ෙනයෙල් අවසානය වන විට මෙරටට අන්තර් ජාතික සංවිධාන හා රටවල් විසින් නිකුත් කරන්නට එකඟවී ඇති මුදල ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 7220 කි. එකඟවූ මුදලින් වැඩිම මුදලක් මාර්ග හා පරලය වාහන, විදුලිය හා බලශක්ති, ජල සම්පාදන හා සනීපාරක්ෂාව සහ කෘෂිකර්ම අංශ නියෝජනය කරයි. මුදල් ඇතත් මෙම එකම ක්ෂේතරශි යකවත් පරයේ යෝජනයට ගැනීම සියයට විසිපහ ඉක්මවා නැත. ව්යා‍පෘති කාලය දිග ඔකක් වීම හෝ වෙනත් තාක්ෂණික කාරණා ගණනාවක් මේ සමග සම්බන්ධ වී ඇතිවා විය හැකිය. මේ එකතු වී ඇති ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන හතක මුදල අතර 2008 වසරේ ණය හා ආධාර වශයෙන් සැපයුන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1,942.1 ක හා 2009 වසරේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 2,221.7 ක මුදලින් කොටසක් ද ඇතුලත්ය.



මෙම දත්ත පෙන්නුම් කරන්නේ අවශ්ය තරමට ආධාර ඇතත් යම් පරන් මාණයකින් භාවිතා නොවන බවයි. එපමණක් නොවේ. අවශ්ය2 තරමටත් වැඩි රජයේ සේවයක් සිටියත් මෙවැනි මුදලක් පරදල යෝජනයට ගෙන රට ගොඩනගන්නට හැකි පරම් තිපත්ති තීන්දු ගන්නා ඉහල කළමණාකරණය රටට හිඟ බවයි. මේ පැති දෙක අතර දෝලනයවන ආර්ථිකයකින් තව දුරටත් පවතින්නට විනා අනාගතය තීරණය කරන ජවය ලඟා කරගත හැකිද? විසා බැලිය යුත්තේ එයයි.


























මිණිසර -

රාවය 2010.10.10 -අවධානය යොමු කළ යුතු ඇඟලූම් ශර්ම වෙළඳ පොළ පරිවර්තනය

මේ දිනවල ඇඟලූම් කර්මාන්තය පරම් ධාන පරම් ශ්න කිහිපයකට මුහුණ පා සිටියි. ජී. එස්. ටී. සහනය අහිමි වීම හා ඇමරිකාව මෙරට කර්මාන්ත නීති රීති සම්බන්ධයෙන් සොයා බලන්නට උනන්දු වී සිටීම එහි දැනටමත් පුලූල්ව සාකච්ඡා කර ඇති පැතිය. ශරටි ම හිඟය ඇඟලූම් කම්හල් මුහුණ පා ඇති වඩා සාකච්ඡා නොවූ උගරිකර ගැටලූවකි. බස්නාහිර පලාතේ ඇඟලූම් කම්හල් තම නිෂ්පාදන අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යන්නට පරචා මාණවත් තරමට සේවක හිඟය හෙයින් විශාල වශයෙන් පහසුකම් සපයමින් හා පරධය චාරක වැයක් දරමින් ඇඟලූම් සේවකයන් සොයා ගන්නට කම්හල්වලට සිදුව තිබේ.


අඩු වැටුප් උපයමින්, වැඩි කාල සීමාවක් තුළ කෑලි ගණනට නොකඩවා වැඩ කරමින් ඇඟලූම් කම්හල් වල ස්වකීය ජීවිතවල වටිනාම කාලය ගෙවා දැමූ තරුණියන් මේ දිනවල සිටින්නේ ඇඟලූම් කම්හල් සමග හෙට්ටු කරමින්ය. යාන්තම් අත්දැකීම් ඇති සේවිකාවන් පුහුණු ශර්ි මිකයන් වශයෙන් හා වඩා අත්දැකීම් ඇති පිරිස් තව තවත් වැඩි පහසුකම් සොයමින් තැනින් තැනට සේවය මාරු කිරීම නිසා ඇඟලූම් කම්හල් කළමණාකාරීත්වය අපහසුතාවයකට මුහුණ දී සිටී. ඒ ඇසුරෙන් අලූත් ව්යාඇපාරයක් මතුවී ඇති අතර වාහන වලින් ඈත පිටිසර ගම් වලට ගොස් කණ්ඩායම් වශයෙන් රැකියා විරහිත යුවතියන් ඇඟලූම් කම්හල්වලට ගෙනැවිත් දෙන තැරුව්කරුවන් පිරිසක් ද බිහිව තිබේ. මෙම තැරුව්කරුවන් කම්හල් කළමණාකාරීත්වයෙන් පමණක් නොව රැකියා සැපයීම වෙනුවෙන් යුවතියන්ගෙන් ද මුදලක් උපයා ගන්නා නිසා එය නීත්යාානුකූල මානව සම්පත් කළමණාකරණ ක්ෂෙතරදල ය ව්යාාකූල කර ඇත.


ඇඟලූම් කම්හල් දැනට මුහුණ පා ඇති ශරමණ ම හිඟය බස්නාහිර හා දකුණු පලාත්වල තියුණු ස්වභාවයක් ගෙන තිබේ. කම්හල් හිමියන් මෙයට විකල්පයක් වශයෙන් තම ව්යාාපාර අඩු මුදලට ශරරව මය ලබා ගත හැකි රටවල් වල ආයෝජනය කෙරෙහි උනන්දුවන්නට පටන් ගෙන ඇති අතර තවත් කම්හල් කළමණාකරුවන් අලූතින් ශරෝජ ම වෙළඳ පොළට ඇතුලූ වූ උතුරු නැගෙනහිර පලාත්වල තරුණ පිරිස කෙරෙහි අවධානය යොමු කර තිබේ. නමගිය සමාගම් කිහිපයක් පුනරුත්ථාපන කඳවුරු වල පුනරුත්ථාපනය වෙමින් සිටි තරුණියන් ස්වකීය කම්හල්වල රුකියා වෙනුවෙන් බඳවා ගෙන ඇත්තේ ඇත්ත වශයෙන්ම රටටත් යළි එකමුතු වන සමාජයටත් උපකාරයක් කරන බව පෙන්වමිනි.


රටක් සමාජයක් දියුණු වන විට රැකියා වෙළඳ පොළෙහි මෙවැනි වෙනස්කම් ඇති විය හැකිය. ආරම්භක වකවානුවේදී අඩු මුදලට දැඩි නීති රීති යටතේ වහල් සේවාවක නිරත වුවත් ආර්ථිකය පරයු සාරණය වීම සමග ඇතිවන අලූත් අවස්ථා හෙයින් තමන්ට ලැබෙන වැඩි ආදායම සොයා දුර්වල තැනින් පලා යාම මෙහි සාමාන්ය්යි. එසේ නමුත් මෑතක දී පරඩි ධාන පෙලේ සමාගමක් ඉන්දියාවේ ස්වකීය ඇඟලූම් කර්මාන්ත ශාලාව ඇඟලූම් ගම්මානයක් වශයෙන් පිහිටවූවා සේ තව තවත් කම්හල් ලාභ ශර්ත මය, ලිහිල් බදු පර්ම තිපත්ති, ආයෝජනයට ඉඩ දෙන මිතර ාමශීලී නීති රීති ඉදිරියේ රට හැර යන්නට උත්සාහ කළහොත් එය අප රටට මුහුණ දෙන්නට සිදුවන අවාසියකි.


වර්තමාන තාක්ෂණික හා දියුණු යටිතල පහසුකම් නිසා ආයෝජකයන්ට සිය මුදල් යොදවා ව්යාතපාර අරඹන්නට දේශ සීමා බාධාවක් නොවේ. ශරීි ලංකාව වෙනුවට වෙනත් තැනෙක කම්හල් අරඹා ස්වකීය ගැනුම්කරුවන්ගේ ඇඟලූම් ඇනවුම් ඉටු කර දිය හැකිනම් නිපදවන රට කුමක් ද යන්න තව දුරටත් වැදගත් නැත.


ගෙවීයන 2010 වසරේ ගතවූ මාස හතර ඇතුලත ඇඟලූම් අපනයනයේ අවම ආදායමක් උපයා ඇත්තේ ජූලි මාසයේ දීය. ඉකුත් වසරට වඩා සියයට එකොළහකින් ඇඟලූම් අපනයන ආදායම පහත වැටී ඇති අතර එය සීමා වී ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 268 කටය. මෙරට කර්මාන්ත අපනයන ආදායමෙන් ඉහලම දායකත්වය පෙන්වන ඇඟලූම් අපනයන ආදායම අඩුවී එහි ශරාය ම හිඟයක් පවතී නම් දැනට පවතින තත්ත්වය සම්පූර්ණයෙන්ම සමාලෝචනයට ලක්කර එහි අනාගතය ගැන සියුම් ව විමසා බැලීම බලධාරීන්ගේ වගකීමකි.


කාලයෙන් කාලයට ගෝලීය ආර්ථිකයේ හැඩතල වෙනස්වෙයි. මෙයින් දශක දෙකකට කලින් අමුද්රලව්යග ගෙන්වා මෙරට ශරෙය මිකයන් යොදවා ඇනවුම් අනුව විදේශ වෙළ`ද පොළට නිමි ඇඳුම් සපයන්නට ලංකාවට අවස්ථාවක් හිමි විය. එවකට තිබුණ ආර්ථික පසුබිම හා රැුකියා විරහිත කාන්තාවන් ඇඟලූම් අංශයෙන් ආදායම උපයන්නට පටන් ගත්හ. දැන් ඇති දත්ත අනුව මෙරට අධ්යාවපන අංශයෙන් ඉහලින්ම සිටින්නේ කාන්තාවන්ය. නීති විද්යා්ලයේත්, විශ්ව විද්යාමලයේත් වැඩි පරමී තිශතය සිසුවියන් වන අතර මෙරට වෘත්තිකයන් අතරින් වැඩි කොටසක් ද කාන්තාවන්ය. අධ්යාදපන මට්ටම ඉහලට යන විට තවදුරටත් අඩු වැටුපට කෑලි ගණනට වෙහෙසෙන්නට මෙරට කාන්තාවන් සූදානම් නැත. මෙය පර්යේෂකයන් විසින් මෙරට මානව සම්පත් කළමණාකරණ අංශ වලට පෙන්වා දිය යුතු පැත්තකි. එයට විකල්පයක් වශයෙන් ඉහල ආදායමක් සේවිකාවන්ට ගෙවිය හැකි වන පරිදි කම්හල් තාක්ෂණික අතින් නවීකරණය කිරීම, අනවශ්යව වැය සීමාකරන කරන අතර පලදායකත්වය වර්ධනය වැනි පැති කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්නට තිබිණ.


සේවා ආර්ථිකයේ ඇඟලූම් කර්මාන්තයට වඩා වෙනස් අලූත් ව්යාවපාර දැන් ලෝකය පුරා බිහිව තිබේ. තොරතුරු තාක්ෂණය ආශරි සතව, භාෂා අධ්යාවපනය ද සහිත සමාජජ වල බිහිවී ඇති මෙම සේවා ව්යා පාර විශාල වශයෙන් රැකියා බිහිකර ඇති අතර මෙරට පැවති තරිි ස්තවාදී පරුා ශ්නය හෙයින් එවැනි අවස්ථා මෙරටට පැමිණීමට බාධා කළේය. දැන් මෙවැනි තරගකාරී ව්යාවසාය මෙරටට පැමිණීමට ඇති ඉඩකඩ අධ්යපයනය කර එයට අවස්ථාව දෙන පසුබිමක් නිර්මාණය කළ යුතුය. දශක දෙකකට පසු ඇඟලූම් කර්මාන්තයේ එක් කඩඉමකට පසු මීලඟ යුගය උදා කර ගත හැක්කේ දියුණු වන ශර්ත ම වෙළඳ පොළට එවැනි විකල්ප අවස්ථා හඳුන්වා දීමෙන් පමණකි.


ශරීම ලංකාවේ රැකියා හිඟය සියයට හතක සීමාවේ ඇති බරපතල ගැටලූවක් බව වාර්තා වන නමුත් ඇඟලූම් කර්මාන්තය මුහුණ පා ඇති මේ කාරණය පෙන්වා දෙන්නේ එහි වෙනත් පැත්තකි. කෘෂිකාර්මික අංශයේ ද මෙවැනි ශරවා ම හිඟයක් තිබේ. ගොවිතැනෙහි යෙදෙන්නට තරුණන් නැත. තේ දලූ නෙලන්නට, රබර් කිරි කපන්නට කිසිවෙකු සූදානම් නැත. දියුණු වෙනත් රටවල් මේ වෙනුවෙන් අඩු මුදලට විදේශිකයන් රැකියා වලට ගෙන්වා ගත්තේය. නුදුරු අනාගතයේ එවැන්නක් මෙරට සිදුවන්නට බැරි නැත. දැනට වේගයෙන් ව්යාේප්ත වන සංචාරක කර්මාන්තට ඉදිරි වසර දහය ඇතුලත ලක්ෂ විසිපහක සංචාරක පිරිසක් මෙරටට පැමිණෙනු ඇතැයි උපකල්පනය කරයි. මේ වෙනුවෙන් අලූතින් හෝටල් ඉදිවන අතර දැන් වසරකට පැමිණෙන ලක්ෂ හයක සංචාරක පිරිසක් වෙනුවෙන් වැඩ කරන පිරිස මෙන් හතර ගුණයක රැකියා අවස්ථා අලූතින් බිහිවනු ඇතැයි ගණන් බලා තිබේ. මෙවැනි වාසනාවක් ශරී් ලංකාවට උදාවුවහොත් ඇඟලූම් කර්මාන්තයට සිදුවියහැක්කේ කුමක්ද?


මිණිසර -